вада назоўнік | жаночы род

  1. Празрыстая бясколерная вадкасць, якая ўяўляе сабой хімічнае злучэнне вадароду і кіслароду.

    • Шклянка вады.
    • Марская в.
    • Таўчы ваду ў ступе або насіць ваду ў рэшаце (займацца пустымі справамі, марнай працай; размоўнае).
    • Вадой не разліць (не разальеш) - каго (пераноснае значэнне: пра неразлучных сяброў; размоўнае).
    • Як у ваду глядзеў (быццам загадзя ведаў).
    • Вады (нікому) не замуціць (пераноснае значэнне: не зрабіць шкоды).
    • Выйсці сухім з вады (пераноснае значэнне: застацца непакараным).
    • Віламі па вадзе пісана (пераноснае значэнне: пра што-н. маламагчымае, няпэўнае).
    • Ліць ваду на млын - чый, каго (пераноснае значэнне: прыводзіць доказ або дзейнічаць у чыю-н. карысць).
  2. (звычайна з азначэннем). Напітак, тэхнічныя растворы.

    • Газіраваная в.
    • Мінеральная в.
    • Вапнавая в.
  3. Водная паверхня ракі, возера, мора і пад., а таксама яе ўзровень.

    • Падарожнічаць па вадзе.
    • Высокая в.
    • Дастаўляць грузы вадой.
    • Вывесці не чыстую ваду каго-н. (пераноснае значэнне: выкрыць чые-н нядобрыя ўчынкі).
    • Цішэй вады, ніжэй травы (пра сціплага, вельмі спакойнага, ціхага чалавека).
  4. множны лік: Водная прастора якога-н. раёна.

    • Тэрытарыяльныя воды.
    • Унутраныя воды.
  5. множны лік: Плынь, хвалі, водная маса.

    • Глыбокія воды.
    • Воды Нёмана.
  6. множны лік: Мінеральныя крыніцы курорт з такімі крыніцамі.

    • Лячыцца на водах Мінеральныя воды.
  7. пераноснае значэнне:, адз. Пра наяўнасць пустога, беззмястоўнага шматслоўя j дакладзе, лекцыі і пад. (размоўнае).

    • Не доклад, а в.
    • Верхавая вада — вада, якая сцякла ў рэчкі пасля дажджу ці ўтварылася з расталага снегу.
    • Жоўтая вада — хвароба вачэй, пры якой зрэнка набывае жоўты колер.
    • Цёмная вада — слепата, выкліканая атрафіяй зрокавага нерва.

|| памяншальна-ласкальная форма: вадзіца і вадзічка.

|| прыметнік: водны і вадзяны.

  • Водны шлях.
  • Водны раствор.
  • Водны спорт.
  • Вадзяная пара.
  • Вадзяны павук.
  • Вадзяны млын.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)