самы, , займ.

  1. Ужыв. пры ўказальных займенніках «той», «гэты» для ўдакладнення, а таксама пры асабовых займенніках у значэнні менавіта.

    • Гэта той с. дом.
    • Дык гэта і ёсць твая сяброўка? — Яна самая.
  2. Ужыв. для ўдакладнення месца і часу ў значэнні прама, як раз, непасрэдна.

    • Ля самага лесу.
    • На самае дно.
    • З самай поўначы.
    • С. час касіць.
    • Самая пара гнаць кароў у поле.
  3. У спалучэнні з якаснымі прыметнікамі служыць для ўтварэння найвышэйшай ступені, а пры назоўніках указвае на крайнюю ступень колькасці або якасці.

    • С. новы.
    • С. добры.
    • С. смак.
    • Самая бездараж.
    • С. накал падзей.
  4. Тое, што і сам (у 1 і 2 знач.).

    • Парвала с. канверт, дастаючы са скрынкі.

  • На самай справе — фактычна, у сапраўднасці.

  • Самы раз; у самы раз (разм.) — тады, калі трэба; у патрэбны момант.

  • Самы той! (іран.) — азначае: не на таго напалі.

  • Самы-самы (самая-самая, самае-самае і г.д.) (разм. жарт.) — добры.

    • Я таксама самы-самы!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)