рот назоўнік | мужчынскі род

  1. Поласць паміж верхняй і ніжняй сківіцамі, якая мае адтуліну ў ніжняй частцы твару.

    • Паласкаць р.
    • Горка ў роце.
    • Дыхаць ротам.
    • Адкрыць р. (таксама пераноснае значэнне: надта здзівіцца; размоўнае).
    • У р. не лезе што-н. каму-н. (не хоча і не можа есці; размоўнае).
    • Не браць у р. чаго-н. (не есці або не піць, не ўжываць; размоўнае У р. не бярэ гарэлкі).
    • Разявіць р. (таксама пераноснае значэнне: тое, што і адкрыць рот; размоўнае).
    • Баяцца р. разявіць (пераноснае значэнне; баяцца што-н. сказаць, паспрачацца; размоўнае).
    • Заціснуць р. каму-н. (таксама пераноснае значэнне: не даць свабодна выказацца; прымусіць маўчаць; размоўнае).
    • Заляпіць р. каму-н. (пераноснае значэнне: подкупам, падарункамі прымусіць маўчаць, не гаварыць праўду; размоўнае неадабральнае).
    • Не закрываючы рота гаварыць (не змаўкаючы; размоўнае).
    • У р. глядзець каму-н. (таксама пераноснае значэнне: угодліва слухаць або слухацца каго-н.; размоўнае неадабральнае).
  2. Абрысы і разрэз губ.

    • Вялікі р.
    • Прыгожы р.
  3. У жывёл: тое, што і пашча.

    • Рыбін р.
  4. пераноснае значэнне: Ядок, утрыманец (размоўнае).

    • Карміць шэсць ратоў.
    • Лішні р. у сям’і.

|| памяншальная форма: роцік і раток.

  • Маленькі роцік або раток.

|| павелічальная форма: рацішча.

|| прыметнік: ротавы.

  • Ротавая поласць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)