плячо, , м.

  1. Частка тулава ад шыі да рукі.

    • Палажыць руку на чыё-н. плячо.
    • Вынесці на сваіх плячах што-н. (перан. справіцца з чым-н. цяжкім, цяжкім для аднаго, без падтрымкі).
    • П. ў п. (побач, у цесным адзінстве).
    • З плеч далоў што-н. (адпаў клопат, скончыліся турботы пра што-н.; разм.).
    • Мець галаву на плячах (умець разбірацца ў чым-н., быць разумным).
    • Як гара з плячэй звалілася (хто-н. адчуў палёгку, пазбавіўшыся ад якіх-н. клопатаў, перажыванняў; разм.).
    • За плячамі ў каго-н. што-н. (таксама перан. пра што-н., што было, мелася ў каго-н. у мінулым).
    • Уварвацца куды-н. на плячах адступаючага праціўніка (непасрэдна за адступаючым праціўнікам).
    • З чужога пляча (пра адзенне: якое не падыходзіць па размеру або якое раней насіў хто-н.).
  2. У анатоміі: верхняя частка рукі да локцевага сустава.

  3. мн. Тыльны бок тулава ад шыі да пояса, спіна.

    • Узваліць ношу на плечы.
    • Павярнуцца плячамі да каго-, чаго-н. (таксама перан. адвярнуцца ад каго-, чаго-н.).
  4. Частка рычага ад пункта апоры да пункта прыкладання сілы (спец.).

|| памянш. плячук, .

|| прым. плечавы, .

  • Плечавая косць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)