пера... прыстаўка
Абазначае:
- накіраванасць дзеяння з аднаго месца на другое, з аднаго боку на другі, напр. перабегчы, перавярнуць, перайсці;
- накіраванасць руху цераз што-н., напр. перакінуць, пераплысці, пераскочыць;
- змену накіраванасці дзеяння, перадачу каму-, чаму-н., напр. перадаць (у спадчыну), пераслаць;
- паўтарэнне дзеяння нанава, напр. перарабіць, перачытаць, перашыць;
- празмернасць дзеяння, а таксама давядзенне дзеяння да адмоўнага выніку, напр. пераесці, перасаліць, перахваліць;
- перавагу, першынство ў дзеянні, напр. перакрычаць, ператанцаваць, перахітрыць;
- паслядоўны ахоп дзеяннем усіх або многіх асоб, прадметаў і вычарпальнасць такога дзеяння, напр. пералавіць, перамыць (увесь посуд), перапэцкаць (рукі), перахварэць (усімі дзіцячымі хваробамі);
- падзел чаго-н. папалам, на часткі, напр. перакусіць (нітку); пераламаць;
- запоўненасць дзеяннем якога-н. прамежку часу, напр. перазімаваць, пераначаваць;
- пераўтварэнне ў што-н. іншае, пераход у іншы стан, від, напр. перакласці (на іншую мову), перарасці (сяброўства перарасло ў каханне), перамяніць (свой колер);
- спыненне якога-н. дзеяння, стану, напр. перабалець (перабалела сэрца), перабрадзіць;
- слабае праяўленне дзеяння або яго кароткачасовасць, напр. перадыхнуць, перакусіць;
- узаемнасць дзеяння (у дзеясловаў з часціцай -цца), напр. перагаворвацца, перапісвацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)