Verbum

памяць​¹ назоўнік | жаночы род

1. Здольнасць захоўваць і аднаўляць у свядомасці ранейшыя ўражанні, вопыт, а таксама сам запас уражанняў, якія захоўваюцца ў свядомасці.

   • Добрая п.
   • Урэзацца ў п.
   • Вылецець з памяці (забыцца).
   • Гаварыць на п. або па памяці (не гледзячы ў тэкст).
   • Выкінуць з памяці (забыць).
   • Дацца ў п. (запомніцца).
   • Падарыць што-н. каму-н. на п. (каб помніў).
   • Не ў п. (пра тое, што не помніцца).
   • На памяці чыёй або пры памяці чыёй ці за чыю п. (у перыяд жыцця каго-н., калі ён сам быў сведкам чаго-н.).
   • Дайсці да памяці (апрытомнець).
   • Прыйсці на п. (успомніцца).
   • Кароткая п. у каго-н. (хутка забывае; звычайна пра таго, хто не хоча помніць, успамінаць што-н.).
   • Курыная п. (вельмі дрэнная; размоўнае жартаўлівае).
   • П. машыны (пераноснае значэнне: пра запамінальнае ўстройства вылічальнай машыны).

2. Успамін пра каго-, што-н.

   • Ён пакінуў у нас добрую п. пра сябе.
   • Захоўваць п. пра якую-н. падзею.

3. Тое, што звязана з памёршым (успаміны пра яго, пачуцці да яго і пад.).

   • Прысвяціць манаграфію памяці свайго настаўніка.
   • Ушанаваць п. нябожчыка ўставаннем.
   • Вечная п. каму-н. (пажаданне, каб доўга, вечна помнілі каго-н. памёршага).

Без памяці —

• 1) без прытомнасці.
  • Хворы быў без памяці;
• 2) вельмі моцна (размоўнае).
  • Бегчы без памяці;
• 3) ад каго-чаго. У захапленні (размоўнае).
  • Ён без памяці ад дзяўчыны.