мець, ; незак.

  1. Валодаць кім-, чым-н. як уласнасцю.

    • М. сваю хату.
  2. Валодаць чым-н.

    • М. прафесію.
  3. У спалучэнні з В скл. назоўнікаў, якія абазначаюць уласцівасць або стан, азначае:

    1. дзеянне па значэнню гэтага назоўніка.
      • М. намер (намервацца).
      • М. ахвоту (хацець);
    2. быць, знаходзіцца ў якім-н. стане.
      • М. непрыемнасці.
  4. У спалучэнні асабовых форм з інф. набывае значэнне: павінен або намерваецца што-н. зрабіць.

  • Вока не мець (разм.) — быць непрыхільным да каго-н., быць незадаволеным кім-, чым-н.

  • Вось табе і маеш! (разм.) — вокліч з выпадку чаго-н. нечаканага, дзіўнага, выказванне расчаравання, здзіўлення.

  • Мець вушы (разм.) — прыслухоўвацца, слухаць.

  • Мець зуб на каго (разм.) — імкнуцца прычыніць шкоду, непрыемнасць каму-н.

  • Мець ласку (разм.) — 1) любіць каго-, што-н.; 2) мець гонар, мець магчымасць (зрабіць, сказаць і г.д.).

  • Мець на прыкмеце — улічваць, браць пад увагу каго-што-н. для якой-н. мэты.

  • Мець руку (разм.) — мець падтрымку якой-н. важнай, уплывовай асобы.

  • Мець слова — атрымліваць дазвол выступіць дзе-н.

  • Мець справу з кім-чым — уступаць у нейкія адносіны, сутыкацца з кім-, чым-н.

  • (Не) мець за душой чаго (разм.) — пра наяўнасць (адсутнасць) чаго-н. у каго-н.

|| зак. займець, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)