Verbum

гарэць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Паддавацца дзеянню агню, знішчацца агнём.

   • Дровы гараць.

2. Дзейнічаць, быць у спраўнасці (пра тое, што дае полымя, святло).

   • Пліта гарыць.

3. Траціць усё набытае з прычыны пажару, аказацца пагарэльцам.

   • Нашы родзічы два разы гарэлі ад маяанкі.

4. Быць у ліхаманкавым стане.

   • Дзіця ўсю ноч гарэла.

5. Чырванець ад прыліву крыві.

   • Вушы гараць.

6. Ззяць, блішчаць.

   • На сонцы гарэлі гронкі рабіны.
   • Вочы гараць ад крыўды.

7. пераноснае значэнне, чым. Зазнаваць якое-н. моцнае пачуццё.

   • Г. нянавісцю.

8. пераноснае значэнне, ад чаго. Зведваць моцнае пачуццё пад уздзеяннем чаго-н.

   • Г. ад сораму.

9. пераноснае значэнне: Поўнасцю аддавацца рабоце, ідэі і пад.

   • Хто сам на працы гарыць, той і людзям свеціць (прыказка).

10. Псавацца, гнісці ад перагрэву.

    • Сена гарыць у копах.
    • Пасевы гараць (сохнуць ад засухі).

11. пераноснае значэнне: Хутка зношвацца, рвацца (пра адзенне, абутак).

    • На дзетках хутка гарыць адзежа.

12. пераноснае значэнне: Быць пад пагрозай зрыву па прычыне спазнення, упушчэння тэрмінаў.

    • План гарыць.
    • Пуцёўка гарыць.

13. Цвісці (пра агуркі, гарбузы і пад.).

    • Агуркі пачалі г.

Фразеалагізмы:

• Вока (зуб) гарыць на што (размоўнае) — вельмі хочацца мець што-н.
• Гары яно гарам; хай яно гарам гарыць (размоўнае) — ужываецца як праклён.
• Гарыць душа (нутро) у каго, чыя (чыё) (размоўнае) — хто-н. вельмі ўсхваляваны, узбуджаны.
• Гарыць зямля пад нагамі ў каго — пра небяспечнае становішча для каго-н., у сувязі з чым прыходзіцца ўцякаць.
• На злодзеі шапка гарыць (размоўнае) — гавораць пра таго, хто міжвольна сам выдае сябе ў тым, што больш за ўсё імкнецца ўтаіць.
• Не гарыць (размоўнае) — няма патрэбы ў спешцы.
• Работа (усё) гарыць у руках у каго (размоўнае адабральнае) — работа ідзе добра, хутка.
• Скура гарыць на кім (размоўнае неадабральнае) — пра залішне рухавага, неспакойнага чалавека.
• Як мокрае гарыць (размоўнае неадабральнае) — вельмі марудна.

|| закончанае трыванне: згарэць.

|| назоўнік: гарэнне.