да1 прыназоўнік

  1. Выражае прасторавыя адносіны.

    • Плысці да берага.
  2. Паказвае на час дзеяння.

    • Працаваць ад раніцы да вечара.
  3. Ужыв. для абазначэння мяжы, да якой пашыраецца дзеянне.

    • Прамокнуць да касцей.
  4. Ужыв. пры вызначэнні мэты дзеяння.

    • Рыхтавацца да экзаменаў.
    • Імкнуцца да новых поспехаў.
  5. Ужыв. для абазначэння велічыні, памеру чаго-н.

    • Барада да пояса.
    • Кажух да пят.
  6. Ужыв. для вызначэння ступені якасці, якой дасягае дзеянне, стан.

    • Крычаць да знямогі.
    • Надраіць да бляску.
  7. Ужыв. для падкрэслівання такой падзеі, якая адбылася раней чаго-н. іншага.

    • У кансерваторыю паступіў да прнзыву ў армію.
  8. Ужыв. для указання на прадмет, асобу, на якую накіравана дзеянне.

    • Дакрануцца да шафы.
    • У мяне да цябе справа ёсць.
  9. Ужыв. для вызначэння прыгоднасці да чаго-н.

    • Здатны да музыкі.
    • Спрытны да працы.
  10. Ужыв. для выражэння адносін да каго-, чаго-н.

    • Павага да старэйшых.
    • Нянавісць да акупантаў.
  11. Ужыв. для абазначэння падабенства, блізкасці да каго-, чаго-н.

    • Падобны да бацькі.
  12. Ужыв. для паказання паўнаты колькаснага ахопу каго-, чаго-н.

    • Фільм зацікавіў усіх — ад малого да старого.
    • Разлічыцца да капейкі.
  13. Ужыв. для выражэння прыблізнай колькасці чаго-н.

    • Зала змяшчае да 800 чалавек.
  14. У спалучэнні з прыназоўнік «ад» і другім лічэбнікам ужыв. для абазначэння абмежавальных велічынь каго-, чаго-н.

    • Дзеці ад трох да пяці год.
  15. Ужыв. ў выразе пры развітанні.

    • Да пабачэння.
    • Да новых сустрэч.
  16. Ужыв. ў выразе пры дзеяслове «сватацца».

    • Сватацца да дзяўчыны.
  17. Ужыв. ў пачатку загалоўкаў навуковых артыкулаў, даследчых прац.

    • Да пытання аб паходжанні мовы.
    • Да пытання аб развіцці маністычнага погляду на гісторыю.
  18. Ужыв. для выказвання захаплення кім-, чым-н.

    • Аматар да танцаў.
    • Цяга да спорту.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)