Verbum

чуць​¹ дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Успрымаць што-н. на слых, пры дапамозе органаў слыху.

   • Ч. птушыны спеў.
   • Ч. музыку.

2. Мець слых.

   • Ён дрэнна чуе.

3. Атрымліваць якія-н. звесткі, даведвацца.

   • Ці чулі навіну?
   • Я чуў, што ў вас былі госці.

4. Успрымаць, пазнаваць шляхам адчування; адчуваць.

   • Птушкі чуюць пахаладанне.
   • Ты чуеш, што пахне дымам?

5. (са словам «сябе»). Мець пэўныя (фізічныя, псіхічныя) адчуванні; адчуваць.

   • Ён чуў сябе тут як дома.

6. чуеш (чуеце). Ужыв. для пацвярджэння сказанага, як настойлівае ўказанне, патрабаванне чагон. (размоўнае).

   • Толькі не спазніся, чуеш!
   • Прыязджай абавязкова, чуеш!

Фразеалагізмы:

• Чуць краем вуха (размоўнае) — часткова, няпоўнасцю чуць што-н.

• І чуць не чуў (размоўнае) — поўны адказ ад чаго-н.

• На свае (уласныя) вушы чуць; сваімі вушамі чуць — непасрэдна самому чуць што-н.

• Не чуць душы ў кім (размоўнае) — вельмі моцна, бязмежна любіць каго-н.

• Не чуць зямлі пад сабой (размоўнае) — адчуваць вялікую радасць, захапленне.

• Не чуць ног пад сабой (размоўнае) — вельмі стаміцца ад бегу, доўгай хадзьбы і пад.

• Дух чуць чый (размоўнае) — адчуваць чыю-н. строгасць, баяцца каго-н.

  • Дзеці павінны бацькаў дух чуць.

• Чуць з трэціх вуснаў — чуць што-н. не непасрэдна, а праз каго-н.

|| закончанае трыванне: пачуць.