ход назоўнік | мужчынскі род

  1. гл. хадзіць.

  2. Рух, перамяшчэнне ў якім-н. напрамку.

    • Сядзець у вагоне па ходу поезда.
    • Машына паскорыла х.
  3. пераноснае значэнне: Развіццё, цячэнне чаго-н.

    • Х. заняткаў.
    • Х. падзей.
  4. Перамяшчэнне рухомай часткі механізма ад аднаго крайняга становішча да другога, а таксама велічыня гэтага перамяшчэння.

    • Х. поршня.
    • Велічыня ходу прэса.
  5. Дзеянне, работа, якую выконвае машына, механізм.

    • Х. гадзінніка.
  6. Рабочая частка машыны, механізма (спецыяльны тэрмін).

    • Анкерны х. гадзінніка.
  7. Тэхналагічны працэс; цыкл (спецыяльны тэрмін).

    • Домна на гарачым хаду.
  8. У шахматах, картах і пад.: чарговае выступленне іграка.

    • Х. пешкі.
    • Х. пешкай.
    • Х. козырам.
  9. пераноснае значэнне: Прыём, манеўр для дасягнення якой-н. мэты.

    • Дыпламатычны х.
    • Хітры х.
  10. Месца, праз якое ўваходзяць куды-н., уваход.

    • Пакой з асобным ходам.
  11. Месца, па якім ходзяць, шлях, пераход.

    • Падземны х.
  12. пераноснае значэнне: Магчымасць дасягнення чаго-н.

    • Трэба даваць х. маладым пісьменнікам.
  13. іншыя значэнні:

    • Жалезны ход — ніжняя хадавая металічная частка воза або іншых якіх-н. транспартных сродкаў.
    • Малы ход — запаволены ход судна, а таксама каманда, якая перадаецца ў машыннае аддзяленне для змяншэння ходу судна.
    • Поўны ход! — словы каманды: з гранічнай скорасцю.
    • На хаду — мімаходам.
    • Па ходу справы — у залежнасці ад абставін.
    • Поўным ходам — інтэнсіўна, узмоцнена (ідзе, ішло і пад. што-н.).
    • Сваім ходам — 1) пехатой; 2) работай свайго матора.

|| прыметнік: хадавы.

  • Дзве хадавыя гадзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)