Verbum

хлеб назоўнік | мужчынскі род

1. Прадукт харчавання, які выпякаецца з мукі.

   • Чорны х.
   • Сітны х.
   • Пшанічны х.

2. Зерне, якое мелецца на муку.

   • Нарыхтоўка хлеба.
   • Уборка хлеба.
   • Х. — усяму галава (прыказка).

3. Зерневыя расліны (жыта, пшаніца і пад.) на корані.

   • Добра ўрадзіў хлеб.
   • Хлябы ў рост чалавека.

4. Сродкі для існавання, заробак.

   • Цяжкай працай здабываць свой х.
   • Адабраць чужы х.

5. іншыя значэнні:

   • Аб адным хлебе (размоўнае) — без дадатковай стравы.
   • Без хлеба сядзець (размоўнае) — быць незабяспечаным сродкамі існавання.
   • Зайцаў хлеб (размоўнае жартаўлівае) — рэшткі яды, прывезеныя з поля, з лесу дзецям.
   • І то хлеб (размоўнае) — і гэта добра.
   • Лёгкі хлеб (размоўнае) — пра лёгкую, бестурботную працу.
   • Надзённы хлеб — тое, што патрэбна для жыцця.
   • Жыць на ласкавым хлебе (размоўнае) — жыць на ўтрыманні, з чыёй-н. ласкі.
   • Не вялікі хлеб (размоўнае) — 1) не вельмі добра; 2) невысокая аплата працы, не зусім забяспечаныя ўмовы жыцця.
   • Пасадзіць на хлеб і ваду (размоўнае) — пакараць голадам, абмежаваць у ядзе каго-н.
   • Хлеб ды соль (размоўнае) — прыемнага, добрага апетыту (пажаданне таму, каго засталі за ядой).
   • Цяжкі хлеб (размоўнае) — праца, якая патрабуе вялікіх намаганняў, цяжкая фізічная праца.

|| памяншальна-ласкальная форма: хлябок.

|| прыметнік: хлебны.