час,
-
Бесперапынная і пастаянная змена мінут, гадзін, дзён
і пад. - Ішоў ч. і наступіла лета.
- Ч. не стаіць на месцы.
-
Прамежак пэўнай працягласці, у які адбываецца што
-н. , паслядоўная змена гадзін, дзён, гадоўі пад. - Скараціць ч. вучобы.
- Позні ч.
- Вольны ч.
-
Нейкі пэўны момант, у які што
-н. адбываецца.- Ч. абеду.
- Вызначыць ч. сходу.
-
Перыяд. эпоха.
- Даваенны ч.
- З незапамятных часоў.
-
Пара дня, года.
- Вячэрні ч.
- Летні ч.
-
Зручны момант, спрыяльная пара для чаго
-н. - Упусціць ч. уборкі.
- Самы ч. пайсці ў адпачынак.
- Ч. сеяць.
-
У філасофіі: адна з асноўных аб’ектыўных форм (поруч з прасторай) існавання матэрыі.
- Па-за часам і прасторай няма руху матэрыі.
-
У граматыцы: катэгорыя дзеяслова, якая выражае адносіны дзеяння або стану да моманту гаворкі або да якога
-н. іншага моманту.- Цяперашні ч.
- Прошлы ч.
- Будучы ч.
Каменданцкі час — забарона без асобага дазволу з’яўляцца на вуліцах населенага пункта ў пэўны час пры аб’яўленні ваеннага або асаднага становішча.
Машынны час — час, за які выконваецца работа ці вытворчая аперацыя машынай або механізмам.
Мясцовы час — час, які ўстанаўліваецца для пэўнага геаграфічнага пояса, раёна, для пэўнай мясцовасці.
Адзін час — на працягу нейкага часу; некалі, даўней.
Ад часу да часу; час ад часу — калі-нікалі, зрэдку.
Без часу — заўчасна, не пражыўшы адведзены час.
Да часу — 1) часова; 2) раней тэрміну.
З часам — у будучым, некалі.
На скорым часе — неўзабаве, хутка.
На часах — на апошнім месяцы цяжарнасці (пра жанчыну).
Па часе — пасля таго, як ужо што
-н. здарылася.Тым часам — адначасова з гэтым, у той самы час.
У добры час — пажаданне поспеху, удачы каму
-н. У свой час — 1) некалі, калісьці, раней, у мінулым; 2) своечасова, калі ў чым
-н. будзе патрэба, неабходнасць.У час — своечасова, у патрэбны момант.
Час не чакае — нельга далей адкладваць, трэба спяшацца з выкананнем чаго
-н. Час прабіў — прыйшла, настала пара для чаго
-н.
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)