здаро́ў

выклічнік

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

здаро́ў межд., прост. (приветствие) здоро́во, здра́вствуй

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здаро́ў,

гл. здаровы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здаро́вы, -ая, -ае.

1. Які мае добрае здароўе, не хворы.

Здаровае дзіця.

З. арганізм.

2. Які выражае здароўе, уласцівы здароваму чалавеку.

З. выгляд.

З. смех.

3. Карысны для здароўя.

Здаровае надвор’е.

Здаровае харчаванне.

4. перан. Карысны, правільны.

Здаровая ідэя.

З. быт.

5. Моцнага целаскладу, дужы (разм.).

З. хлопец.

6. Вялікі, моцны (пра з’явы, прадметы; разм.).

З. мароз.

З. кавалак жалеза.

7. у знач выкл. здаро́ў (здаро́ва)! Ужыв. як прывітанне пры сустрэчы (разм.).

◊

Будзь (або бывай) здароў — развітальнае пажаданне заставацца здаровым.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

здаро́віць

‘рабіць здаровым, аздараўляць, лячыць каго-небудзь ’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. здаро́ўлю здаро́вім
2-я ас. здаро́віш здаро́віце
3-я ас. здаро́віць здаро́вяць
Прошлы час
м. здаро́віў здаро́вілі
ж. здаро́віла
н. здаро́віла
Загадны лад
2-я ас. здаро́ў здаро́ўце
Дзеепрыслоўе
цяп. час здаро́вячы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

міля́га, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑лязе, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Мілы, прыемны чалавек. Здароў, Барыс, здароў, міляга! Куды складаешся, брацяга? Аб чым задумаўся, аб чым? Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спы́рснуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

Пырскаючы на каго‑, што‑н., намачыць; апырскаць. [Сцёпка] папярхнуўся вадой, якую трымаў у роце, рыхтуючыся спырснуць марлю, і кінуўся да мяне: — Здароў, братка, здароў, студэнт. Радкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ана́фара, ‑ы, ж.

Стылістычны прыём, які заключаецца ў тым, што паўтараюцца фразы, словы ці гукі на пачатку суседніх рытмічных радоў (радкоў, строф і інш.); напрыклад: Здароў, марозны, звонкі вечар, Здароў, скрыпучы, мяккі снег! Багдановіч.

[Грэч. anaphora — наўтарэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недачува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Дрэнна чуць, быць глухаватым. Стары.. адкашляўся. — Здароў, здароў, дачка. Сядай.. бліжэй да мяне, а то я ўжо недачуваю. Шамякін. Мікіта, як некалі і бацька яго, недачуваў на адно вуха. Чыгрынаў.

2. Незак. да недачуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачастава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.

Разм.

1. Стаміць, надакучыць, старанна частуючы.

2. і чаго. Пакаштаваць, паспрабаваць. — Добры дзень! [Дзед:] — Здароў, Рыгорка! — Усё ходзіш? — Так. Хаджу. — Зачастуй маёй махоркі, Пэўна, ёю дагаджу... Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)