на́двае, прысл.

1. На дзве часткі; папалам. Для адводу вачэй [Міця] яшчэ з раніцы пайшоў з касой у кусты, але не косіць, а пілуе рашпілем надвае зенітны снарад. Навуменка.

2. перан. Разм. Няпэўна, дапускаючы розныя варыянты.

•••

Бабка надвае варажыла (гадала) гл. бабка ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надме́рны, ‑ая, ‑ае.

Які перавышае меру, вельмі вялікі па велічыні, памерах, сіле і пад. Надмерны цяжар. Надмерная праца. Надмернае захапленне. □ Гэтыя радкі не бяруць на сябе смеласць даць жыццёвы ці творчы партрэт пісьменніка. Гэта было б надмернай задачай для асобных занатовак. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падсачы́ць 1, ‑сачу, ‑сочыш, ‑сочыць; зак., каго-што.

Тайком высочваючы, убачыць, заспець. Яўхіму выпала яшчэ раз спаткацца з Хадоськай. Падсачыла за агародамі, выткнулася тварам у твар. Мележ.

падсачы́ць 2, ‑сачу, ‑сочыш, ‑сочыць; зак., што.

Спец. Зрабіць надрэз (на дрэве) для атрымання соку, смалы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазлуча́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Злучыць, змацаваць усё, многае. Пазлучаць правады.

2. Устанавіць сувязь паміж усім, многім. Пазлучаць берагі мастамі.

3. Сабраць разам усё, многае.

пазлуча́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Злучыць для палавога акта ўсіх, многіх (пра жывёлу).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакла́жа, ‑ы, ж.

Тое, што пакладзена, ускладзена куды‑н. (для перавозкі, пераноскі і пад.); груз, багаж. Андрэй звязаў маленькі чамаданчык і пакуначак кніг раменьчыкам, перакінуў паклажу цераз плячо і рушыў да сваёй вёскі. Дуброўскі. [Дзямід Сыч] імкліва абышоў вакол машыны, прыглядаючыся .. да яе паклажы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нясу́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. незал. цяп. ад несці.

2. у знач. прым. Спец. Які падтрымлівае сабой што‑н. нерухомае, служыць апорай для чаго‑н. Нясучы брус рамы сеялкі.

3. у знач. прым. Які нясе шмат яец (пра птушак). Нясучая парода курэй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няўда́ча, ‑ы, ж.

Адсутнасць удачы, поспеху. Паўдня прахадзілі мы дарэмна па лесе, так і не сустрэўшы ніводнага птушынага следу. Засмучаныя няўдачай, мы прыселі на паляне адпачыць. Ігнаценка. Бяссонныя ночы, творчае напружанне, праца, праца, няўдачы і пошукі — вось чым быў для .. [Веры] будынак тэатра. Мікуліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пабы́ўка, ‑і, ДМ ‑быўцы; Р мн. ‑бывак; ж.

Разм. Кароткачасовы водпуск для паездкі дамоў, на радзіму (часцей за ўсё пра ваеннаслужачых). Адпусціць на пабыўку. Прыехаць на пабыўку. □ [Лідзія Пятроўна:] — Рана пачала зажываць, тыдні праз чатыры зусім будзеце здаровы і зможаце паехаць на пабыўку. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неабмежава́ны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якому не ўласціва абмежаванне ў чым‑н. Неабмежаваная колькасць. Неабмежаваная ўлада. □ Мастацкая літаратура заклікана адлюстроўваць усе сферы дзейнасці чалавека, значыць, і выяўленчыя сродкі яе практычна неабмежаваныя. Юрэвіч. [Вялікая Кастрычніцкая сацыялістычная рэвалюцыя] стварыла ўсе ўмовы для неабмежаванага росквіту творчых сіл і магчымасцей чалавека. Шматаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрае́зджы, ‑ая, ‑ае.

Цяжкі або немагчымы для праезду. Бярлога была ў дзікім гушчарніку, ніхто не парушаў спакой, хаця і праходзіла недалёка лясная дарога, але была яна глухой і непраезджай. Лынькоў. Сэрца .. [Даніка] стукала трывожна, часта, — а што калі дарога акажацца зусім непраезджай?.. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)