Verbum

тэлегра́ф, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Від сувязі, які забяспечвае хуткую перадачу паведамленняў на далёкую адлегласць пры дапамозе электрычных або радыёсігналаў.

2. Установа, якая прымае і адпраўляе такія паведамленні, а таксама будынак, дзе знаходзіцца такая ўстанова.

Працаваць на тэлеграфе.

Пошта і т.

3. Апарат для перадачы і прыёму тэлеграм.

|| прым. тэлегра́фны, -ая, -ае.

Тэлеграфныя слупы.

Т. стыль пісьма (перан.: вельмі сціслы, лаканічны).

тэрміна́л, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. У транспартных сетках: месца пасадкі або высадкі пасажыраў пагрузкі або выгрузкі грузаў і іх накаплення.

Мытны т.

Т. аэрапорта.

2. Канцавая частка сістэмы, якая забяспечвае сувязь сістэмы з навакольным асяроддзем.

Плацежны т.

Купіць білет праз т.

3. Прыстасаванне ў ЭВМ, прызначанае для ўводу і вываду інфармацыі.

Камп’ютарны т.

|| прым. тэрміна́льны, -ая, -ае.

тэ́хніка, -і, ДМ -ніцы, ж.

1. Сукупнасць сродкаў працы, ведаў і дзейнасці, што служаць для стварэння матэрыяльных каштоўнасцей.

Навука і т.

2. Сукупнасць прыёмаў і навыкаў, што выкарыстоўваюцца ў якой-н. галіне дзейнасці або мастацтве.

Авалодаць тэхнікай.

Музычная т.

Т. справаводства.

3. зб. Машыны, розныя прылады той ці іншай галіны вытворчасці.

Рамонт тэхнікі.

Ваенная т.

|| прым. тэхні́чны, -ая, -ае.

узнагаро́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., каго (што) чым.

1. Даць ва ўзнагароду што-н.

У. ордэнам.

У. артыстаў воплескамі (перан.).

2. перан. Надзяліць, абдарыць чым-н. (кніжн.).

Прырода ўзнагародзіла яго талентам.

|| незак. узнагаро́джваць, -аю, -аеш, -ае; наз. узнагаро́джванне, -я, н.

|| наз. узнагаро́джанне, -я, н. (да 1 знач.).

Прадставіць да ўзнагароджання.

|| прым. узнагаро́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Узнагародная грамата.

Атрымаць узнагародныя (наз.).

фанта́зія, -і, мн. -і, -зій, ж.

1. Здольнасць да творчага ўяўлення і само творчае ўяўленне.

Багатая ф.

2. Мара, прадукт чыйго-н. уяўлення.

Гэта не сапраўднасць, а ф.

3. Нешта непраўдападобнае, выдуманае.

Гэта дзіцячая ф.

4. Дзівацтва; нечаканы, дзіўны ўчынак (разм.).

Прыйшла ў галаву ф.

5. Музычны твор свабоднага характару; імправізацыя.

Ф. на тэмы беларускіх народных песень.

|| прым. фантазі́йны, -ая, -ае.

фанта́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Тое, што заснавана на творчым уяўленні, на фантазіі.

Ф. народных паданняў.

2. Што-н. нерэальнае, немагчымае.

Асушыць такое балота!

Гэта ж ф.!

3. Жанр мастацкай літаратуры, кіно і мастацтва, у творах якога адлюстроўваюцца выдуманыя, звышнатуральныя падзеі і з’явы, а таксама самі такія творы.

Навуковая ф.

|| прым. фантасты́чны, -ая, -ае. Ф. раман.

Фантастычная літаратура.

фа́рба, -ы, мн. -ы, фарб і -аў, ж.

1. Рэчыва, што надае той ці іншы колер прадметам, якія яно пакрывае або насычае.

Ф. на ацэтоне.

2. звычайна мн. Каларыт, колер, тон (на карціне, у прыродзе і інш.).

Фарбы асенняй прыроды.

Абмаляваць падзеі яркімі фарбамі.

4. Тое, што і румянец.

Твар меў штучную фарбу.

|| прым. фа́рбавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

фарма́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Пэўная стадыя ў развіцці грамадства, а таксама структура грамадства, уласцівая дадзенай стадыі развіцця, якая характарызуецца ўласцівым толькі ёй спосабам вытворчасці.

2. Сістэма поглядаў, перакананняў, уласцівая якому-н. перыяду грамадскага жыцця.

Чалавек новай фармацыі.

3. Сукупнасць генетычна звязаных горных парод аднаго часу і спосабу ўтварэння (спец.).

|| прым. фармацы́йны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

фільтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., што.

Прапускаць што-н. праз фільтр для ачысткі.

Ф. вадкасць.

|| зак. адфільтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны і прафільтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.

|| наз. фільтрава́нне, -я, н., фільтра́цыя, -і, ж. і фільтро́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

|| прым. фільтрава́льны, -ая, -ае, фільтрацы́йны, -ая, -ае і фільтро́вачны, -ая, -ае.

Фільтравальная папера.

Фільтрацыйная ўстаноўка.

Фільтровачныя матэрыялы.

фон¹, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Асноўны колер, тон, на якім пішацца карціна ці малюецца што-н.

Чырвоны ф.

2. Задні план карціны, а таксама ўвогуле задні план чаго-н., тое, на чым што-н. бачыцца, вылучаецца.

Караблі на фоне вячэрняга неба.

3. перан. Агульныя ўмовы, абставіны, у якіх што-н. адбываецца.

На фоне цяперашніх міжнародных падзей.

|| прым. фо́навы, -ая, -ае.