Verbum

лу́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны; незак., што.

1. Ачышчаць ад шалупін, якой-н. абалонкі; лузаць.

Л. гарох.

2. Разрыхляць глебу пасля ўборкі ўраджаю (спец.).

Л. іржышча.

|| зак. аблу́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны (да 1 знач.) і узлу́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны (да 2 знач.).

Аблушчыць боб.

|| наз. лушчэ́нне, -я, н.

|| прым. лушчы́льны, -ая, -ае.

мадэ́ль, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Узорны экзэмпляр для вырабу чаго-н.

Новая м. сукенкі.

2. Макет якога-н. вырабу, часцей у зменшаным выглядзе.

М. самалёта.

3. Тып, марка канструкцыі.

Новая м. аўтамабіля.

4. Схема якой-н. з’явы або фізічнага аб’екта (спец.).

М. атама.

|| прым. мадэ́льны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

кажу́х, -а́, М -жусе́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Доўгая верхняя вопратка з вырабленых аўчын.

Пашыць к. з аўчын.

Мотальскі к.

2. Пакрыццё, футляр з жалеза, цэглы, дрэва і пад. для ізаляцыі або засцярогі збудаванняў, механізмаў ці іх частак (спец.).

|| памянш. кажушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. кажу́шны, -ая, -ае.

касава́ць, касу́ю, касу́еш, касу́е; касу́й; касава́ны; незак., што.

1. Закрэсліваць, выкрэсліваць.

К. напісанае.

2. Спыняць, адмяняць дзеянне чаго-н.

К. пастанову.

К. шлюб.

К. дамову.

3. Апратэстоўваць рашэнне суда ў касацыйным парадку (спец.).

|| зак. скасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны (да 2 і 3 знач.).

|| наз. касава́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

клаа́ка, -і, ДМ клаа́цы, мн. -і, клаа́к, ж.

1. Падземны канал для сцёку нечыстот.

2. перан. Пра амаральнае, разбэшчанае асяроддзе (кніжн.).

3. Вывадная адтуліна, агульная для кішэчніка і мочапалавых органаў (у земнаводных, паўзуноў, птушак, некаторых рыб і аднапраходных млекакормячых; спец.).

|| прым. клаака́льны, -ая, -ае (да 3 знач.) і клаа́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

кро́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Маленькая, дробная часцінка чаго-н.

К. пячэння.

Хлебныя крошкі.

2. зб. Сыпучае рэчыва з дробных, раскрышаных часцінак чаго-н. (спец.).

Мармуровая к.

◊

Да крошкі — поўнасцю, зусім расходаваць, аддаць і пад.

Ні крошкі — няма ніколькі.

|| памянш. кро́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

аса́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

1. Паступовае апусканне, асяданне (збудавання, грунту і пад.).

А. снегу.

А. дома.

2. Глыбіня апускання судна ў ваду (спец.).

Глыбокая а.

3. Тое, што і асада² (у 2 і 3 знач.).

Нож з дарагой асадкай.

Партрэт у новай асадцы.

4. Пісьмовая прылада, ручка.

Пісаць асадкай.

абсадзі́ць, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.

1. што і чым. Пасадзіць дрэвы, кусты вакол чаго-н.

А. сядзібу бярозамі.

2. каго. Перамагчы, паваліць каго-н. (разм.).

Ён і мядзведзя абсадзіць.

|| незак. абса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абса́джванне, -я, н. і абса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (спец.).

|| прым. абса́дачны, -ая, -ае. (да 1 знач.).

прасве́т, -у, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Светлая паласа або слабы прамень у неасветленай прасторы.

П. у воблаках.

Жыццё без прасвету (перан.: без надзеі на паляпшэнне).

2. Шырыня аконнага ці дзвярнога праёму (спец.).

3. На пагонах: каляровая падоўжная палоска.

Пагоны з двума прасветамі.

|| прым. прасве́тны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

пратэстава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

1. незак., супраць чаго. Заяўляць пратэст (у 1 знач.), выказваць нязгоду.

П. супраць гонкі ўзбраенняў.

2. зак. і незак., што. Прынесці (прыносіць), зрабіць (рабіць) пратэст (у 2 і 3 знач.; спец.).

|| зак. таксама апратэстава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны (да 2 знач.).

|| наз. апратэстава́нне, -я, н. (да 2 знач.).