Verbum

зімава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; незак.

Праводзіць дзе-н. зіму, жыць дзе-н. зімой.

З. на палярнай станцыі.

|| зак. перазімава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й і празімава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й.

|| наз. зімо́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -мо́вак, ж.

|| прым. зімава́льны, -ая, -ае (спец.).

Зімавальная сажалка (сажалка, у якой зімуе рыба).

ізаля́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Рэчыва, якое не праводзіць электрычны ток, цеплыню або не прапускае гукі (спец.).

2. Дэталь для замацавання і ізаляцыі праваднікоў.

Фарфоравы і.

3. Асобнае, спецыяльна прыстасаванае памяшканне для хворых, якія маюць патрэбу ў ізаляцыі.

4. Турэмная камера для аднаго чалавека.

|| прым. ізаля́тарны, -ая, -ае.

І. рэжым.

ілю́зія, і, мн. -і, -зій, ж.

1. Скажонае ўяўленне, уражанне, заснаванае на падмане пачуццяў.

Аптычная і.

2. перан. Надзея на што-н., пазбаўленая рэальных падстаў; мара.

Цешыць сябе ілюзіямі.

3. Праграмны нумар ілюзіяніста (спец.).

|| прым. ілюзо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.) і ілюзі́йны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Ілюзорны падман пачуццяў.

Ілюзійная праграма.

імплантава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).

Правесці (праводзіць) хірургічную аперацыю ўжыўлення ў тканкі чужых арганізму матэрыялаў (біялагічна неактыўных металаў, пластмас і пад.) або перасадкі органа, тканкі, а таксама ўкаранення зародка ў матку.

І. штучны клапан сэрца.

І. зуб, хрусталік.

|| наз. імпланта́цыя, -і, ж.; прым. імплантацы́йны, -ая, -ае.

ператрыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Пратрымаць надта доўга.

П. хлеб у печы.

П. негатывы ў праявіцелі.

2. Патрымаць неаднаразова ў сваіх руках што-н. або ўсё, многае.

Многа кніг ператрымаў у сваіх руках.

|| незак. ператры́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. ператры́мка, -і, ДМ -мцы, ж. (спец.).

П. пры фатаграфаванні.

рэпеці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак.

1. што. Праводзіць рэпетыцыю чаго-н., развучваць.

Р. п’есу.

Р. ролю.

2. каго (што). Дапамагаць каму-н. у праходжанні вучэбнага курса, у вучэнні.

Р. вучня.

|| зак. адрэпеці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны (да 1 знач.) і прарэпеці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны (да 1 знач.; спец.).

нівелі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; зак. і незак., што.

1. Вызначыць (вызначаць) спецыяльнымі прыборамі вышыню пунктаў зямной паверхні над узроўнем мора або адносна якой-н. пэўнай вышыні (спец.).

2. перан. Ураўноўваючы, згладзіць (згладжваць), знішчыць (знішчаць) адрозненні паміж кім-, чым-н.

Н. асаблівасці.

|| наз. нівелі́раванне, -я, н. і нівеліро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

шуфля́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ля́д, ж.

1. Скрынка з невысокімі сценкамі і дном, якая ўрабляецца ў ніжнюю частку шафы, у стол і служыць ёмішчам розных рэчаў.

Высунуць шуфляду з шафы.

2. Збітыя ў выглядзе прамавугольніка дошкі, змешчаныя ў аконным праёме, унутры якіх замацоўваюць раму (спец.).

|| прым. шуфля́дны, -ая, -ае.

эстака́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ка́д, ж.

1. Збудаванне ў выглядзе моста для падняцця шляхоў зносін над паверхняй зямлі, над вадой, якое дазваляе праезд або праход пад ім, а таксама збудаванне ўвогуле для падняцця дарогі на некаторую вышыню.

2. Падводная загарода з паляў (спец.).

|| прым. эстака́дны, -ая, -ае.

Э. праезд.

этымало́гія, -і, ж.

1. Раздзел мовазнаўства, які вывучае паходжанне і роднасныя сувязі слоў.

2. Паходжанне таго або іншага слова ці выразу.

○

Народная этымалогія (спец.) — памылковае пераасэнсаванне запазычанага слова шляхам устанаўлення сувязі з вядомым словам роднай мовы на аснове некаторых агульных прымет, без уліку рэальных фактаў паходжання.

|| прым. этымалагі́чны, -ая, -ае.

Э. слоўнік.