шпале́ра, -ы, мн. -ы, -ле́р і -аў, ж.

1. толькі мн. Матэрыял у выглядзе шырокіх палос узорыстай паперы для абклейкі сцен у жылых памяшканнях.

2. толькі мн. Шарэнгі войск па баках руху каго-н.

3. звычайна мн. Рад дрэў, хмызняку па баках дарогі (спец.).

|| прым. шпале́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шпу́ля, -і, мн. -і, шпуль, ж.

1. Тое, што і шпулька (у 1 і 2 знач.).

2. Насадка з драўніны ці кардону, якая надзяваецца на верацяно для намотвання на яе пражы.

3. Стрыжань для намотвання дроту, кабелю і пад., а таксама наматаны сам дрот, кабель і пад. (спец.).

Ш. кабелю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шука́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, заняты пошукам, здабываннем чаго-н.

Ш. жэньшэню.

Шукальнікі алмазаў.

Ш. прыгод.

2. Прыстасаванне ў розных прыборах, якое аблягчае знаходжанне якога-н. прадмета, аб’екта (спец.).

Ш. у фотаапараце.

|| ж. шука́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

|| прым. шука́льніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шчуп, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Лёгкі ручны бур для даследавання мяккіх парод і тарфянікаў.

2. Інструмент для выяўлення закладзеных пад зямлёй мін.

3. Пусты ўнутры стрыжань з вострым наканечнікам, які служыць для ўзяцця проб (зерня, мукі, масла і пад.).

4. Інструмент для вымярэння зазораў паміж дэталямі механізмаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ме́нтар, ‑а, м.

1. Уст., іран. Настаўнік, выхавальнік, кіраўнік. Мой добры, мой даўні ментар, Настаўнік мае хады. Таўбін.

2. Спец. Чаранок (галінка), які прышчэпліваецца расліне для атрымання ў гібрыдзе якасцей, уласцівых дрэву, з якога ўзяты чаранок.

[Ад імя Ментара — выхавальніка Тэлемака, сына Адысея з паэмы Гамера «Адысея».]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пако́ўка ​1, ‑і, ДМ ‑коўцы, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. пакаваць ​1.

пако́ўка ​2, ‑і, ДМ ‑коўцы; Р мн. ‑ковак; ж.

Спец. Апрацаваны каваннем або штампоўкай кавалак металу. Каленчатыя валы куюць са стальных паковак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратруці́ць, ‑тручу, ‑труціш, ‑труціць; зак., што.

Спец.

1. Выпаліць чым‑н. едкім (кіслатой). Пратруціць узор на медзі.

2. Апрацаваць пратрутай. Пратруціць тканіну.

3. Спецыяльна апрацаваць для абеззаражвання перад сяўбой, пасадкай. Пратруціць насенне.

4. Труціць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прапо́рцыя, ‑і, ж.

1. Суадноснасць частак паміж сабой. Плечы [жанчыны], праўда, вузкія, але ў агульнай прапорцыі яе фігуры зусім нармальныя. Ермаловіч. // Пэўная колькасная суадноснасць паміж чым‑н.

2. Спец. Роўнасць паміж дзвюма адносінамі чатырох велічынь. Арыфметычная прапорцыя.

[Лац. proportio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́травіцца ​1, ‑віцца; зак.

1. Атрымацца ад уздзеяння хімічных рэчываў (пра ўзор, адбітак). Вытравіўся афорт.

2. Знішчыцца ад хімічнага ўздзеяння; вывесціся. Вытравіліся плямы.

вы́травіцца ​2, ‑віцца; зак.

Спец. Паступова спусціцца (пра якарны ланцуг, канат і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адда́ча, ‑ы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. аддаваць — аддаць (у 1, 2, 5 і 6 знач.).

2. Спец. Каэфіцыент карыснага дзеяння механізма. Аддача лямпачкі напальвання. // Карысць, якая чакаецца ад таго, на што былі зроблены пэўныя затраты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)