а́зімут, ‑а, М ‑муце, м.
Спец.
1. Вугал паміж плоскасцю мерыдыяна і плоскасцю, якая праходзіць праз пункт назірання і нябеснае цела або іншы прадмет.
2. Вугал, які ўтвараецца ўзятым напрамкам руху і напрамкам на поўнач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́мпула, ‑ы, ж.
1. Герметычна запаяная шкляная пасудзіна невялікіх памераў, у якой захоўваюцца ў стэрыльным выглядзе невялікія дозы лякарстваў, крыві і пад. Ампула з вакцынай.
2. Спец. Пухірападобнае расшырэнне розных органаў, якія маюць форму трубкі.
[Лац. ampulla.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абстрэ́л, ‑у, м.
1. Стрэльба па якой‑н. цэлі. Артылерыйскі абстрэл. □ Тым часам партызанам удалося неяк шчасліва выскачыць з-пад абстрэлу. Карпюк.
2. Спец. Зона, якая абстрэльваецца. Шырокі абстрэл.
•••
Узяць (браць) пад абстрэл гл. узяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зава́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.
1. Разм. і спец. Дзеянне паводле дзеясл. завальваць — заваліць (у 1 знач.). Праз пяць хвілін сталявар праводзіў завалку печы шыхтай. Данілевіч.
2. Сумесь матэрыялаў, якой напаўняюць плавільную печ; шыхта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кругладо́нны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Пасуда з круглым дном. На Палессі ў 7–6 вв. да н. э. жылі людзі, якія выраблялі характэрную кругладонную пасуду, займаліся прадзеннем, рыбалоўствам, паляваннем і мелі цесныя сувязі са скіфамі. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́дэр, ‑а, м.
1. Кіраўнік палітычнай партыі, грамадска-палітычнай арганізацыі і пад. Лідэры парламенцкіх фракцый.
2. Той, хто ідзе першым у якім‑н. спаборніцтва.
3. Спец. Назва лёгкага крэйсера ці эскадранага мінаносца ў кільватэрнай калоне.
[Ад англ. leader — вядучы, кіраўнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́ца, ‑ы, ж.
Спец. уст. Набітая конскім воласам або шэрсцю скураная падушачка, якая ўжывалася друкарамі для набівання фарбай набору.
[Іт. mazzo.]
маца́, ‑ы́, ж.
Тонкія сухія праснакі з пшанічнай мукі, якія выпякаліся, паводле яўрэйскага абраду, да вялікадня.
[Стараж.-яўр. maccāh.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мігра́цыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Перасяленне насельніцтва ўнутры краіны або за яе межы.
2. Перамяшчэнне жывёльных арганізмаў, выкліканае зменай умоў існавання або ў сувязі з праходжаннем цыкла развіцця.
3. Перамяшчэнне, пераразмеркаванне якіх‑н. элементаў, клетак.
[Лац. migratio — перамяшчэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мульчы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Спец. Пакрыць (пакрываць) паверхню глебы тарфяной крошкай, перагноем, апалым лісцем і інш., каб палепшыць умовы росту раслін і захаваць структуру і вільготнасць глебы. Мульчыраваць пасевы тарфяной крошкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падду́жны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца пад дугой, прымацаваны да дугі. Паддужны званочак.
2. Спец. Дадатковы, дапаможны на які‑н. выпадак (пра каня). // у знач. наз. падду́жны, ‑ага, м. Коннік, які суправаджае каня на скачках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)