нампалі́т, ‑а, М ‑ліце, м.
Намеснік па палітычнай рабоце (у воінскай часці, прафесіянальным вучылішчы і інш.). Бародзіч даведаўся, што ў полк прыехаў новы нампаліт камандзіра палка маёр Звераў. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́пліска, ‑і, ДМ ‑лісцы; Р мн. ‑сак; ж.
Разм. Кій, палка. Не трапіла пад рукі попліскі на дварэ, дык .. [дзядзька] ускочыў у хату і крычыць жонцы: — Давай сякеру! Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рагу́ліна, ‑ы, ж.
Разм. Палка з развілінай. [Плытагоны] зашчамілі паміж звязанымі бярв[ёнамі] дзве рагуліны і, калі трэба было, вешалі над вогнішчам на тоўстай бярозавай палцы кацялок з гарохавым супам. Радкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прут, -а, М пру́це, мн. пруты́, -о́ў, м.
1. Тонкая палка без сучча.
Асінавы п.
2. Тонкі металічны стрыжань, кавалак дроту.
Жалезны п.
|| памянш. пруто́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м. і пру́цік, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. прутко́вы, -ая, -ае (да 2 знач.) і пруцяны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Прутковы каркас.
Пруцяная агароджа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
старча́к, ‑а, м.
1. Палка, тонкі кол, уваткнутыя ў зямлю. Узбіцца на старчак.
2. Прадмет, які стаіць старчма. З возера — чым далей, тым больш — паказваюцца наверх нейкія чорныя старчакі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
полк, палка, м.
1. Самастойная вайсковая адзінка, якая звычайна ўваходзіць у склад дывізіі або брыгады. Стралковы полк. □ Задача ўзвода, як і ўсяго палка, была — заняць рэйхстаг... Хомчанка. Праходзяць за ротаю рота гвардзейскія нашы палкі. Аўрамчык.
2. перан.; чаго. Вялікая колькасць, мноства. [Камендант:] — За ім [Шэметам], відаць, полк падшыванцаў стаіць. Бажко. Стаяць палкі баравікоў; дрыжыць басок чмяліны. Вялюгін.
•••
Кавалергардскі полк — першы полк гвардзейскай цяжкай кавалерыі, які ахоўваў асоб царскай фаміліі.
У нашым палку прыбыло гл. прыбыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
млён, ‑а, м.
Дзяржанне, палка, якой круцяць жорны, сячкарню. Свечка была мала чым менш ад млёна — палкі, якою круцяць жорны. Колас.
•••
Ні млён ні таўкач — няздатны ні да чаго чалавек, няўмека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Паты́к ’кавалак палкі ці дубца без галін’ (Бес.), брэсц. паніка ’палка’ (Сл. Брэсц.), воран. патачкі ’тонкія палачкі’ (Сцяшк. Сл.). Укр. патик ’палка, кол’, патика ’палка’, польск. patyk, potyk, patyka, чэш. ляш. patyk ’кій’, валаш. partyka, славац. patyk, patyč, patyča ’дубіна, друк, палка’, patyčie ’дробныя тычкі’, patik ’дубец’, pateka ’пугаўё’. Заходнеславянскае. Да tyka ’тычка’, роднаснага з прагерм. *stukka‑z: ням. Stock ’палка, ствол, друк, палена, калода’; менавіта ‑ukk‑ з’явілася слав. асновай ‑ык (Махэк₂, 663). Брукнер (399) сцвярджае, што польск. patyk паходзіць не ад tyka, а ўтворана ад асновы ρα-, якую знаходзім у ηά‑лец. Прыстаўка па‑ з прасл. pa‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дуби́на в разн. знач. дубі́на, -ны ж.; (толстая палка — ещё) кол, род. кала́ м., друк, род. друка́ м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
оря́сина
1. обл. (большая палка, дубина) дубі́на, -ны ж., жэ́рдка, -кі ж.;
2. перен., бран. дубі́на, -ны ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)