пассо́ўвацца сов. (о многом, о многих)
1. (двигаясь, переместиться) сдви́нуться; смести́ться; сползти́;
2. (двигаясь, упасть) свали́ться;
3. (двигаясь, приблизиться друг к другу) сдви́нуться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пы́рскацца несов.
1. (брызгать на себя чем-л.) пры́скаться;
п. духа́мі — пры́скаться духа́ми;
2. (брызгать на кого-л. или обрызгивать друг друга) бры́згаться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сту́кацца несов.
1. сту́каться, ударя́ться;
2. (друг с другом) ста́лкиваться;
1, 2 см. сту́кнуцца;
3. (пытаться войти) стуча́ться;
◊ с. ў дзве́ры — стуча́ться в дверь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
проціле́гласць ж., в разн. знач. противополо́жность;
адзі́нства ~цей — филос. еди́нство противополо́жностей;
п. по́глядаў — противополо́жность взгля́дов;
яны́ — по́ўная п. адзі́н аднаму́ — они́ — по́лная противополо́жность друг дру́гу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сэ́рцайка, ‑а, м.
1. Памянш.-ласк. да сэрца 1 (у 1, 2 знач.). Выйду ў поле, выйду ў луг, Сяду пры дарозе. А ці прыйдзе любы друг? Сэрцайка ў трывозе. Дзеружынскі. // перан. Пра што‑н., што мае форму сэрца. Дае ж яшчэ жыць казкам, як не тут? Тут, дзе нават святло з-за аканіц прабіваецца ў пакой праз выразныя сэрцайкі. Караткевіч.
2. Ласкавы зварот да чалавека, які адпавядае слову «дарагі» (у 3 знач.). Маё сэрцайка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
налы́гваць несов.
1. нани́зывать;
2. (верёвкой, своркой) привя́зывать, навя́зывать; (друг к другу — многих) свя́зывать вме́сте;
3. (при помощи петли — многих) нала́вливать, арка́нить;
1-3 см. налыга́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
агульна...,
Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) агульнаадзіны, абавязковы для ўсіх і ўсяго ў меж. вызначаных другой часткай слова, напрыклад: агульнагарадскі, агульнавайсковы, агульнаславянскі; 2) уласцівы ўсім тым, хто названы або ўсяму таму, што названа ў друг частцы слова, напрыклад: агульначалавечы, агульнадэмакратычны; 3) які датычыцца усіх і пашыраецца на ўсіх; уласцівы ўсім (пр; якасць, уласцівасць, названую ў другой частцы складанага слова), напрыклад: агульнаабавязковы, агульнавядомы, агульнакарысны; 4) які закранае самае галоўнае, істотнае, не прыватны, не спецыяльны, напрыклад: агульнаадукацыйны, агульнатэарэтычны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сам- обл., уст., первая часть неизменяемых прил. со знач.
1. (во столько-то раз больше);
сам-дру́г у два разы́ (больш, бо́льшы за што);
сам-трете́й у тры разы́ (больш, бо́льшы за што);
урожа́й сам-пя́т ураджа́й у пяць разо́ў бо́льшы ад насе́ння;
2. (столько-то, считая вместе с действующим лицом);
сам-дру́г удву́х (удзвю́х, удваі́х);
сам-трете́й утро́х (утраі́х);
сам-четвёрт учатыро́х (учацвяры́х);
сам-шёст ушасцёх (ушасцяры́х);
сам-сём усямёх (усемяры́х);
сам-восьмо́й увасьмёх (увасьмяры́х);
сам-девя́т удзевяцёх (удзевяцяры́х);
сам-деся́т удзесяцёх (удзесяцяры́х);
я сам-дру́г с тобо́ю я ўдвух (удзвю́х, удваі́х) з табо́ю.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
натру́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.
Стаміцца, прыйсці ў хваравіты стан (ад працяглай або цяжкай працы, хады і пад.). Не забуду братэрскі я поціск Загрубелых прасоленых рук, Што натрудзіліся на спякоце... Будзь здароў, італьянскі наш друг! Панчанка. // Папрацаваць многа, да стомы. [Люба:] — Большай пакуты [раджаць] мусіць на свеце няма. Але ў мяне гэта было таму, што я крыху не данасіла, я натрудзілася страшэнна была. Чорны. Не да сустрэч і забаў вечарамі, калі так натрудзішся за дзень, што кожная часцінка цела патрабуе спачыну. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхі́льнік, ‑а, м.
1. Той, хто прытрымліваецца якіх‑н. поглядаў, ідэй; прыхільна адносіцца да каго‑, чаго‑н.; паслядоўнік. Кангрэс прыхільнікаў міру. Прыхільнікі рамантызму ў мастацтве. □ Іван Дамінікавіч спакваля, ціха адказаў: — Я лепш пераеду вось у гэты дом, — і ён паказаў на прыгожы ансамбль сяміпавярховых будынкаў. — Тут і ванна будзе, і ліфт, і гарачая вада. Адным словам, я не прыхільнік індывідуальнай хутарской гаспадаркі. Хведаровіч.
2. Той, хто выказвае сімпатыі, прыхільнасць да каго‑н.; паклоннік. Насустрач Мечык. Вася Мечык — Яе [Аксаны] прыхільнік, лепшы друг. Гатовы да любых паслуг. Бачыла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)