хо́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Спец.

1. Прамая, якая злучае дзве кропкі крывой лініі.

2. Восевы шкілет у выглядзе пругкага эластычнага цяжа, спінная струна (у некаторых жывёл і ў зародка чалавека).

[Грэч. chordē — струна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

часто́тны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які мае адносіны да частаты (у 2 знач.), да частотнасці. Частотная характарыстыка.

2. Заснаваны на выкарыстанні змен частаты ваганняў. Частотнае рэле. Частотны дэтэктар.

•••

Частотны слоўнік гл. слоўнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шклі́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Спец. Які складаецца са шкла, які ўтрымлівае шкло (пра горныя пароды). Шклісты базальт.

2. Падобны на шкло бляскам, празрыстасцю і пад. Ямкі-лужыны ўночы зацягнула шклістым лёдам. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экстракцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які мае адносіны да экстракцыі (у 2 знач.). Экстракцыйны спосаб атрымання алею. // Прызначаны для экстракцыі. Экстракцыйная ўстаноўка.

2. Які атрымліваецца шляхам экстракцыі (у 2 знач.). Экстракцыйная мука.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бар 1, ‑а, м.

1. Невялікі рэстаран або частка рэстаране, дзе наведвальнікаў абслугоўваюць ля высокай стойкі. У бары былі асобныя пакоі, дзе сталыя наведвальнікі маглі займацца картачнай гульнёй. Лынькоў.

2. Невялікі буфет або аддзяленне ў шафе, буфеце для він.

[Англ. bar.]

бар 2, ‑а, м.

Спец. Адзінка вымярэння ціску.

[Ад грэч. baros — цяжар.]

бар 3, ‑а, м.

Падводная пясчаная наносная мель у прыбярэжнай паласе мора перад вусцем ракі.

бар 4, ‑а. м.

Спец. Галоўная рабочая частка ўрубавай машыны і горнага камбайна, якая ўгрызаецца ў народу.

[Англ. bar.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыпіза́цыя, ‑і, ж.

1. Спец. Распрацоўка тыпавых канструкцый або тэхналагічных працэсаў на аснове агульных для шэрага вырабаў (працэсаў) тэхнічных характарыстык, што з’яўляецца адным з метадаў стандартызацыі. Тыпізацыя і стандартызацыя аб’ектаў будаўніцтва.

2. Спец. Класіфікацыя па тыпах (у 1 знач.). Тыпізацыя азёр.

3. У мастацтве — адбор тыповага і ўвасабленне ў канкрэтных мастацкіх вобразах, фермах. Прыёмы тыпізацыі ў паэзіі Куляшова. □ Сам працэс тыпізацыі зводзіцца да таго, каб праз адзінкавае і індывідуальнае ўзысці да агульнага, пазнаць агульныя заканамернасці. Івашын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

...валентны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Другая састаўная частка складаных слоў, якія абазначаюць: здольны злучацца з атамамі іншага элемента ў прапорцыі, вызначанай у адносінах да вадароду і паказанай першай часткай слова, напрыклад: аднавалентны, двухвалентны, полівалентны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аві́за 1, нескл., н.

Спец. Паведамленне пра змены ва ўзаемных разліках паміж прадпрыемствамі, установамі і арганізацыямі, аб пераводзе грошай і пад.

[Іт. avviso.]

аві́за 2, нескл. н.

Невялікі быстраходны карабель для разведвальнай і пасыльнай службы.

[Іт. avviso.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адвары́ць, ‑вару, ‑варыш, ‑варыць; зак., што.

1. Зварыць; зрабіць адвар. [Бабка Аксіння:] — А ў мяне зеллейка такое ёсць, вось адвару і прынясу. Чарнышэвіч.

2. Спец. Награваючы ў месцы зваркі, аддзяліць ад чаго‑н. Адварыць рэйку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адво́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. адводзіць — адвесці (у 6 знач.).

2. Спец. Прыстасаванне ў станках для пераводу рэменя з рабочага шківа на халасты і наадварот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)