хо́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Спец.
1. Прамая, якая злучае дзве кропкі крывой лініі.
2. Восевы шкілет у выглядзе пругкага эластычнага цяжа, спінная струна (у некаторых жывёл і ў зародка чалавека).
[Грэч. chordē — струна.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
часто́тны, ‑ая, ‑ае.
Спец.
1. Які мае адносіны да частаты (у 2 знач.), да частотнасці. Частотная характарыстыка.
2. Заснаваны на выкарыстанні змен частаты ваганняў. Частотнае рэле. Частотны дэтэктар.
•••
Частотны слоўнік гл. слоўнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шклі́сты, ‑ая, ‑ае.
1. Спец. Які складаецца са шкла, які ўтрымлівае шкло (пра горныя пароды). Шклісты базальт.
2. Падобны на шкло бляскам, празрыстасцю і пад. Ямкі-лужыны ўночы зацягнула шклістым лёдам. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экстракцы́йны, ‑ая, ‑ае.
Спец.
1. Які мае адносіны да экстракцыі (у 2 знач.). Экстракцыйны спосаб атрымання алею. // Прызначаны для экстракцыі. Экстракцыйная ўстаноўка.
2. Які атрымліваецца шляхам экстракцыі (у 2 знач.). Экстракцыйная мука.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бар 1, ‑а, м.
1. Невялікі рэстаран або частка рэстаране, дзе наведвальнікаў абслугоўваюць ля высокай стойкі. У бары былі асобныя пакоі, дзе сталыя наведвальнікі маглі займацца картачнай гульнёй. Лынькоў.
2. Невялікі буфет або аддзяленне ў шафе, буфеце для він.
[Англ. bar.]
бар 2, ‑а, м.
Спец. Адзінка вымярэння ціску.
[Ад грэч. baros — цяжар.]
бар 3, ‑а, м.
Падводная пясчаная наносная мель у прыбярэжнай паласе мора перад вусцем ракі.
бар 4, ‑а. м.
Спец. Галоўная рабочая частка ўрубавай машыны і горнага камбайна, якая ўгрызаецца ў народу.
[Англ. bar.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тыпіза́цыя, ‑і, ж.
1. Спец. Распрацоўка тыпавых канструкцый або тэхналагічных працэсаў на аснове агульных для шэрага вырабаў (працэсаў) тэхнічных характарыстык, што з’яўляецца адным з метадаў стандартызацыі. Тыпізацыя і стандартызацыя аб’ектаў будаўніцтва.
2. Спец. Класіфікацыя па тыпах (у 1 знач.). Тыпізацыя азёр.
3. У мастацтве — адбор тыповага і ўвасабленне ў канкрэтных мастацкіх вобразах, фермах. Прыёмы тыпізацыі ў паэзіі Куляшова. □ Сам працэс тыпізацыі зводзіцца да таго, каб праз адзінкавае і індывідуальнае ўзысці да агульнага, пазнаць агульныя заканамернасці. Івашын.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
...валентны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Другая састаўная частка складаных слоў, якія абазначаюць: здольны злучацца з атамамі іншага элемента ў прапорцыі, вызначанай у адносінах да вадароду і паказанай першай часткай слова, напрыклад: аднавалентны, двухвалентны, полівалентны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аві́за 1, нескл., н.
Спец. Паведамленне пра змены ва ўзаемных разліках паміж прадпрыемствамі, установамі і арганізацыямі, аб пераводзе грошай і пад.
[Іт. avviso.]
аві́за 2, нескл. н.
Невялікі быстраходны карабель для разведвальнай і пасыльнай службы.
[Іт. avviso.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адвары́ць, ‑вару, ‑варыш, ‑варыць; зак., што.
1. Зварыць; зрабіць адвар. [Бабка Аксіння:] — А ў мяне зеллейка такое ёсць, вось адвару і прынясу. Чарнышэвіч.
2. Спец. Награваючы ў месцы зваркі, аддзяліць ад чаго‑н. Адварыць рэйку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адво́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. адводзіць — адвесці (у 6 знач.).
2. Спец. Прыстасаванне ў станках для пераводу рэменя з рабочага шківа на халасты і наадварот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)