му́фта, -ы, ДМ -фце, мн. -ы, муфт і -аў, ж.
1. Прыналежнасць жаночай вопраткі: род адкрытага з двух бакоў цёплага мяшочка з футра для сагравання рук.
2. Прыстасаванне для злучэння цыліндрычных частак машын, механізмаў, стальных канатаў (спец.).
М. счаплення.
|| прым. му́фтавы, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накляпа́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (спец.).
1. што. Прыкляпаць што-н. да чаго-н.
2. чаго. Кляпаннем зрабіць пэўную колькасць чаго-н.
3. што. Ударамі малатка навастрыць (касу).
Н. касу.
|| незак. наклёпваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. наклёпка, -і, ДМ -пцы, ж. і наклёпванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нейтралізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.
1. каго-што. Зрабіць (рабіць) нейтральным (у 1 і 2 знач.).
2. перан., што. Аслабіць (аслабляць) чый-н. уплыў, уздзеянне.
Н. уплыў.
3. што. Правесці (праводзіць) нейтралізацыю (у 3 знач.; спец.).
Н. раствор.
|| наз. нейтраліза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нітра́ты, -аў, адз. нітра́т, -у (спец.).
1. Солі і эфіры азотнай кіслаты, якія выкарыстоўваюцца ў тэхніцы, медыцыне, а таксама (солі) як угнаенне.
2. толькі мн. Пра солі азотнай кіслаты ў злаках, садавіне, гародніне, калі яны перавышаюць дапушчальную норму (разм.).
Н. шкодныя для здароўя.
|| прым. нітра́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праяві́ць, -яўлю́, -я́віш, -я́віць; -я́ўлены; зак., што.
1. Робячы што-н., выявіць наяўнасць якіх-н. якасцей, уласцівасцей.
П. назіральнасць.
П. клопат.
П. сябе (выявіць свае магчымасці).
2. Апрацаваўшы хімічна, зрабіць бачным адлюстраванне сфатаграфаванага прадмета (спец.).
П. плёнку.
|| незак. праяўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. праяўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пясо́чніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.
1. Прылада, якая ўжывалася некалі для пасыпання пяском напісанага з мэтай прасушвання.
2. У паравозе: скрынка з пяском, які аўтаматычна высыпаецца на рэйкі, калі пачынаюць буксаваць колы (спец.).
3. Запоўненая пяском нізкая шырокая скрынка для дзіцячых гульняў.
П. ў двары.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
радыка́л², -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. У матэматыцы: знак (^), які абазначае здабыванне кораня з ліку або матэматычнага выразу, што стаіць пад гэтым знакам.
2. Устойлівая група атамаў у малекуле, якая мае няспараны электрон і здольная пераходзіць без змен з малекулы аднаго рэчыва ў малекулу другога.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзелавы́, -а́я, -о́е.
1. Які адносіцца да грамадскай, службовай дзейнасці.
Дзелавая размова.
Дзелавыя сувязі.
Дзелавое пісьмо.
2. Які ведае справу, умела кіруе і клапоціцца аб рабоце.
Дзелавыя людзі.
Д. кіраўнік.
3. Прыдатны для апрацоўкі ў якасці матэрыялу (спец.).
Дзелавая драўніна.
4. Звязаны са справаводствам.
Д. стыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дра́га, -і, ДМ дра́зе, мн. -і, драг, ж.
1. Плывучая землечарпальная машына, прызначаная для здабычы карысных выкапняў з дна вадаёма, а таксама для паглыблення дна рэк, азёр і пад.
2. Прылада для здабывання жывёл і раслін, што жывуць на дне вадаёмаў.
|| прым. дра́жны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шпаклява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; незак., што (спец.).
Замазваць, запаўняць трэшчыны, шчыліны спецыяльным саставам перад паліроўкай, фарбаваннем.
Ш. сцены.
Ш. падлогу.
|| зак. зашпаклява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны.
|| наз. шпаклява́нне, -я, н. і шпаклёўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
|| прым. шпаклёвачны, -ая, -ае.
Шпаклёвачныя работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)