Verbum

абло́мак, -мка, мн. -мкі, -мкаў, м.

1. Абламаны, адбіты кавалак чаго-н.

А. граніту.

А. цаглянай сцяны.

2. перан. Тое, што засталося з ранейшых часоў, мінулага перыяду.

Абломкі старога свету.

|| прым. абло́мачны, -ая, -ае (спец.).

Абломачныя горныя пароды (пароды, якія складаюцца з абломкаў больш старажытных горных парод).

абпалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак., што.

1. Прымусіць абгарэць, абвугліцца з усіх бакоў.

Маланка абпаліла ствол елкі.

2. Апрацаваць выраб з гліны і пад. агнём.

А. гаршкі.

|| незак. абпа́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абпа́льванне, -я, н. і абпа́л, -у, м. (да 2 знач.; спец.).

Абпал цэглы.

іканагра́фія, -і, ж. (спец.).

1. Вывучэнне, апісанне вобразаў якіх-н. асоб або сюжэтаў у творах жывапісу або скульптуры.

І.

Якуба Коласа.

2. зб. Сукупнасць такіх мастацкіх адлюстраванняў.

3. Сукупнасць правіл, якіх павінен прытрымлівацца мастак пры адлюстраванні рэлігійных або міфалагічных сюжэтаў і асоб.

|| прым. іканаграфі́чны, -ая, -ае.

каардына́та, -ы, ДМ -на́це, мн. -ы, -на́т, ж.

1. Адна з велічынь, якая вызначае месцазнаходжанне пункта на плоскасці або ў прасторы (спец.).

Геаграфічныя каардынаты.

2. перан., мн. Звесткі пра месцазнаходжанне або месцапражыванне каго-н. (разм.).

Напішы мне свае к.

|| прым. каардына́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).

казённы, -ая, -ае.

1. Які мае адносіны да казны (у 1 знач.); дзяржаўны.

Казённая маёмасць.

2. перан. Бюракратычны, фармальны (неадабр.).

Казённыя адносіны.

○

Казённая палата — губернская ўстанова па падатках у царскай Расіі.

Казённая частка (спец.) — задняя частка агнястрэльнай зброі, з якой яна зараджаецца.

|| наз. казённасць, -і, ж.

кампенса́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Аплата, узнагарода за якую-н. работу; пакрыццё выдаткаў.

Грашовая к.

2. Ураўнаважанне, выраўноўванне ў арганізме парушаных функцый (спец.).

К. пароку сэрца.

|| прым. кампенсацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.) і кампенсато́рны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Кампенсацыйныя выплаты.

Кампенсаторныя здольнасці арганізма.

ксе́ракс, -а і -у, м.

1. -у. Тое, што і ксераграфія (спец.).

2. -а, мн. -ы, -аў. Разнавіднасць размнажальнага апарата для ксераграфічнага электраграфавання, які выкарыстоўвае магнітны сухі друк.

3. -а. Адбітак, атрыманы пры дапамозе такога апарата; ксераграфічная копія (ксеракопія; разм.).

Зрабіць к. артыкула.

|| прым. ксе́раксны, -ая, -ае.

свішч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Загана ў чым-н. у выглядзе адтуліны, сітавіны.

С. у арэхах.

2. Скрытая пустата, ракавіна ў металічным ліцці (спец.).

3. Ненармальны канал, які ўтвараецца ў тканках арганізма з выхадам на паверхню цела; фістула.

С. на губе.

|| прым. сві́шчавы, -ая, -ое.

створ, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Частка прасторы, абмежаваная стойкамі, перакладзінамі і пад.

С. футбольных варот.

2. Тое, што і створка.

3. Размяшчэнне двух прадметаў на адной лініі з вокам назіральніка, а таксама напрамак, вызначаны сумяшчэннем такіх прадметаў (спец.).

|| прым. ство́рны, -ая, -ае (да 3 знач.).

траі́ць, траю́, тро́іш, тро́іць; тро́ены; незак., што.

1. Дзяліць на тры часткі (разм.).

Т. бервяно.

2. Злучаць тры часткі разам.

Т. ніткі.

3. Тройчы пераворваць зямлю (спец.).

4. Страляць, удараць і пад. па трох адначасова.

Т. з ружжа.

|| наз. трае́нне, -я, н. (да 1—3 знач.).