кватар’е́р, ‑а, м.

Службовая асоба ў вайсковых часцях, якая пасылаецца ўперад пры перамяшчэнні войска для падрыхтоўкі кватэр, выбару бівакоў. Ля першых хат Барысава сустрэлі кватар’еры, якіх ён пасылаў наперад, і паведамілі, дзе размяшчаць людзей. Дудо.

[Ням. Quartierherr.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кнехт, ‑а, М ‑хце, м.

Парная тумба на палубе судна або на прыстані для замацавання канатаў, тросаў. Прывязаны да масіўнага чыгуннага кнехта тоўсты сталёвы трос, які цягнуўся да суднаў, увесь аж звінеў ад напружання. Краўчанка.

[Гал. knecht.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куха́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кухара, кухаркі, уласцівы ім. Такіх піражкоў настаўніку ніколі не даводзілася каштаваць, ён еў з ахвотаю і хваліў кухарскія здольнасці бабкі Параскі. Колас. // Прызначаны для кухара, кухаркі. Кухарская кніга.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ліфт, ‑а, М ‑фце, м.

Пад’ёмная машына для перамяшчэння пасажыраў і грузаў у шматпавярховых дамах, шахтах і пад. Два ліфты падымалі людзей на высокія паверхі бесперапынна. Броўка. Мы спускаліся ў ліфце з дзесятага паверха. Новікаў.

[Гал. lift.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ляшчо́ткі, ‑так; адз. няма.

1. Раздвоеная з аднаго канца дошчачка для заціску чаго‑н. Ветэрынарныя ляшчоткі.

2. Абл. Лубок (у 3 знач.). У бальніцы доктар выраўняў Дзямідчыку пераламаныя косці і ўзяў нагу ў ляшчоткі. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́рмур, ‑у, м.

1. Цвёрдая горная крышталічная парода розных колераў, якая ўжываецца для архітэктурных і скульптурных работ. Галіна зайшла за агароджу і прыгледзелася да надпісу на чорным мармуры помніка. Рамановіч.

2. Вырабы, аздобы з мармуру.

[Лац. marmor ад грэч. mármaros — бліскучы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

матэрыялі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Паслядоўнік філасофскага матэрыялізму.

2. Разм. Чалавек, які вузка практычна адносіцца да рэчаіснасці і адмаўляе ўсё ідэальнае, узвышанае. // Той, хто падыходзіць да ўсяго з пункту гледжання матэрыяльных выгад для сябе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змудрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Разм.

1. Мудруючы, зрабіць што‑н. недарэчнае, абсурднае.

2. Зрабіць, змайстраваць што‑н., прымяняючы выдумку, умельства. Непадалёк калгасныя цесляры змудравалі хатку, нешта накшталт інтэрната для пастухоў і даярак. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

з’я́вішча, ‑а, н.

Разм. Тое, што і з’ява (у 1, 2 знач.). Вайна для Валі была.. раптоўным і нечаканым з’явішчам. Дамашэвіч. Янка Купала — не проста літаратурная з’ява ці эпоха, творчасць паэта — з’явішча грамадска-палітычнае. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

істо́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.

Памяшканне для захавання агародніны і іншых прадуктаў. — Ці гэта ж будыніна? Гэта ж, выбачайце, істопка, у ёй хіба бульбу хаваць, а ні ваеннымі справамі займацца. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)