Verbum

каляда́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.

Старадаўні (у 2 знач.) абрад хаджэння па хатах у калядныя вечары з віншаваннем, велічальнымі песнямі, а таксама песня, што спяваецца ў час гэтага абраду, і пачастункі, атрыманыя ад гаспадара за віншаванне і песні.

|| прым. каля́дны, -ая, -ае.

Калядная песня.

канта́та, -ы, ДМ -та́це, мн. -ы, -та́т, ж.

1. Буйны музычны твор урачыстага або лірыка-эпічнага зместу для салістаў хору і аркестра.

2. Жанр урачыстай лірыкі — вершаваны твор на міфалагічную тэму або да якой-н. урачыстасці (спец.).

|| прым. канта́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).

канфедэра́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Саюз, аб’яднанне якіх-н. арганізацый.

Сусветная к. працы.

2. Пастаянны саюз дзяржаў, якія захоўваюць незалежнае (суверэннае) існаванне і аб’ядналіся з мэтай каардынацыі асобных пытанняў (знешнепалітычных і ваенных) у сваёй дзейнасці; адпаведная форма дзяржаўнага ўпарадкавання.

|| прым. канфедэраты́ўны, -ая, -ае.

канцэ́сія, -і, мн. -і, -сій, ж.

1. Дамова на здачу дзяржавай у эксплуатацыю прыватным прадпрымальнікам або іншаземным фірмам прамысловых прадпрыемстваў, прыродных багаццяў або іншых гаспадарчых аб’ектаў.

Міжнародныя канцэсіі.

К. на будаўніцтва чыгункі.

2. Само прадпрыемства, арганізаванае на аснове такой дамовы.

|| прым. канцэсі́йны, -ая, -ае.

капіта́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Афіцэрскае званне або чын, а таксама асоба, якая мае гэта званне.

К. медыцынскай службы.

К.-лейтэнант.

К. 3-га рангу.

2. Камандзір судна.

К. карабля.

3. Кіраўнік спартыўнай каманды.

К. валейбольнай каманды.

|| прым. капіта́нскі, -ая, -ае.

К. мосцік.

кара́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Марская жывёліна, якая жыве нерухомымі калоніямі на скалах; род паліпаў.

2. Вапнавае адкладанне некаторых відаў гэтых жывёлін — чырвоны, ружовы або белы камень, які пасля апрацоўкі выкарыстоўваецца як упрыгожанне.

Пацеркі з каралаў.

|| прым. кара́лавы, -ая, -ае.

Каралавыя рыфы.

карэ́лы¹, -аў, адз. -рэ́л, -а, м.

Народ, які складае карэннае насельніцтва Рэспублікі Карэлія, што ўваходзіць у склад Расійскай Федэрацыі.

|| ж. карэ́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак.

|| прым. карэ́льскі, -ая, -ае.

К. народ.

○

Карэльская бяроза — від бярозы з прыгожай узорыстай драўнінай на зрэзе.

кацяло́к, -лка́, мн. -лкі́, -лко́ў, м.

1. Невялікі кацёл, пасудзіна для варкі ежы і для яды з яго.

Салдацкі к.

2. Цвёрды мужчынскі капялюш з акруглым верхам і вузкімі палямі.

3. Галава (разм., пагард.).

Штосьці к. не варыць.

|| прым. кацялко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

клён, -а і -у, м.

1. -а, мн. клёны, -аў і кляны́, -о́ў. Дрэва сямейства кляновых з шырокімі, у большасці відаў фігурнымі лістамі.

2. -у. Драўніна гэтай расліны.

Начоўкі з клёну.

|| памянш. клёнік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. кляно́вы, -ая, -ае.

культ, -у, М -льце, м.

1. Рэлігійнае служэнне бажаству і звязаныя з гэтым абрады.

К. бога Сонца ў язычнікаў.

Служыцелі культу (духавенства).

2. перан., каго-чаго. Сляпое пакланенне каму-, чаму-н., абагаўленне каго-, чаго-н.

К. асобы.

|| прым. ку́льтавы, -ая, -ае (да 1 знач.).