Verbum

узляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -леціце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.

Узняўшыся, паляцець.

Самалёт узляцеў.

Вераб’і ўзляцелі на страху.

У. у паветра (таксама перан.: узарвацца, разляцецца ад выбуху).

|| незак. узлята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. узлёт, -у, М -лёце, м.; прым. узлётны, -ая, -ае.

Узлётная паласа.

упра́ва², -ы, мн. -ы, -а́ў, ж.

1. Магчымасць зладзіць, управіцца з кім-, чым-н.

Знайсці ўправу на каго-н. Няма ўправы на гэтага абібока.

2. Назва некаторых мясцовых устаноў у дарэвалюцыйны час.

Земская ў.

Валасная ў.

|| прым. упра́ўскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

ускра́іна, -ы, мн. -ы, -ра́ін, ж.

1. Край, крайняя частка якой-н. мясцовасці.

У. лесу.

На ўскраіне пасёлка.

2. Аддаленая ад цэнтра частка горада, якая прымыкае да яго межаў.

Гарадскія ўскраіны.

3. Аддаленая, пагранічная тэрыторыя дзяржавы.

Усходняя ў.

Беларусі.

|| прым. ускра́інны, -ая, -ае.

утрыма́нства, -а, н. (афіц.).

1. Знаходжанне на чыім-н. утрыманні.

Дакументы аб утрыманстве.

2. Імкненне жыць на ўсім гатовым, разлічваць на чыю-н. дапамогу, а не на свае сілы.

Нельга разлічваць на ў.

|| прым. утрыма́нскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

Утрыманская псіхалогія.

ую́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Невялікая вельмі рухавая рыба з падоўжаным чэрвепадобным целам і дробнай луской.

2. перан. Пра рухавага, жвавага чалавека, звярка або пра праныру, лаўкача.

Віцца ўюном.

Гэты ў. заўсёды выкруціцца.

|| прым. уюно́вы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

фавары́т, -а, М -ры́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, каму спрыяе высокапастаўленая асоба, улюбёнец уплывовай асобы.

2. У спорце: конь, коннік ці каманда, якія маюць найбольшыя шансы на першынство.

|| ж. фавары́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. фавары́цкі, -ая, -ае.

фармалі́зм, -у, м.

1. Прытрымліванне якіх-н. знешніх форм на шкоду сутнасці справы.

Бюракратычны ф.

2. У мастацтве, эстэтыцы і іншых гуманітарных навуках: агульная назва кірункаў, якія абсалютызуюць ролю формы, знешняга выражэння.

Ф. у літаратуразнаўстве.

|| прым. фармалісты́чны, -ая, -ае і фармалі́сцкі, -ая, -ае.

фасо́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Форма, крой, па якіх што-н. пашыта.

Модны ф. касцюма.

2. Знешні выгляд, форма якога-н. прадмета.

Ф. мэблі.

3. Паказная франтаватасць; шык (разм.).

Трымаць ф.

|| прым. фасо́нны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

фі́зіка, -і, ДМ -зіцы, ж.

1. Навука аб уласцівасцях і будове матэрыі, аб формах яе руху і зменах.

Тэарэтычная ф.

2. Будова і ўласцівасці, формы руху і змянення якой-н. матэрыі.

Ф. цвёрдага цела.

Ф. плазмы.

Ф. ядра.

|| прым. фізі́чны, -ая, -ае.

фія́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Травяністая расліна сямейства фіялкавых з фіялетавымі або жоўтымі, белымі ці рознакаляровымі пахучымі кветкамі.

|| прым. фія́лкавы, -ая, -ае.

Ф. пах.

Сямейства фіялкавых (наз.).

○

Фіялкавы корань — карнявішча некаторых відаў касачоў, у склад якіх уваходзіць эфірнае масла.