Verbum

ру́чка¹, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

1. Частка прадмета, за якую яго трымаюць або бяруцца рукой.

Р. дзвярэй.

Р. партфеля, малатка.

2. Пісьмовая прылада ў выглядзе палачкі, дзяржання, куды ўстаўляецца пяро, стрыжань.

Аўтаматычная р.

Шарыкавая р.

|| прым. ру́чачны, -ая, -ае.

рызі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (разм.).

1. Невялікі кавалачак рызіны, якім сціраюць напісанае; сцірка.

2. Ніткі з рызіны, а таксама шнур, тасьма з рызінавых нітак.

3. Спецыяльны від вязання, які мае ўласцівасць расцягвацца.

Вязаць рызінкай.

|| прым. рызі́нкавы, -ая, -ае.

сакава́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Апарат, прызначаны для атрымання соку з ягад і садавіны, для пастэрызацыі кампотаў і марынадаў.

2. Прыстасаванне ў выглядзе злучаных трубамі чанаў для атрымання дубільнага соку ў гарбарнай вытворчасці.

|| прым. сакава́рачны, -ая, -ае.

саю́знік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто знаходзіцца ў саюзе (у 1 і 2 знач.), дзейнічае ў згодзе з кім-, чым-н.

Заключаць пагадненне з саюзнікамі.

Саюзнікі ў барацьбе з агрэсарамі.

|| ж. саю́зніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. саю́зніцкі, -ая, -ае.

свіне́ц, -нцу́, м.

Мяккі, вельмі цяжкі метал сінявата-шэрага колеру.

Здабыча свінцу.

◊

Сустрэць (ворага) свінцом — ружэйным агнём, кулямі.

Як свінцом налітыя — вельмі натруджаныя ад стомы, хваробы і пад. — аб адчуванні цяжару ў руках, нагах і пад.

|| прым. свінцо́вы, -ая, -ае.

Свінцовая куля.

селе́кцыя, -і, ж.

1. Навука аб метадах стварэння гатункаў і гібрыдаў раслін, парод жывёл і культур мікраарганізмаў.

2. Паляпшэнне гатункаў раслін або парод жывёл і вывядзенне новых гатункаў і парод шляхам штучнага адбору, скрыжавання.

|| прым. селекцы́йны, -ая, -ае.

Селекцыйная станцыя.

Селекцыйнае насенне (палепшанае).

селяні́н, -а, мн. сяля́не і (з ліч. 2, 3, 4) селяні́ны, сяля́н, м.

Жыхар вёскі, які заняты апрацоўкай зямлі, вырошчваннем сельскагаспадарчых культур і развядзеннем сельскагаспадарчай жывёлы як сваёй асноўнай работай.

|| ж. сяля́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. сяля́нскі, -ая, -ае.

сентыменталі́зм, -у, м.

1. Кірунак у літаратуры і мастацтве 18 — пачатку 19 ст., які характарызуецца асаблівай увагай да духоўнага жыцця чалавека, пачуццёвасцю і ідэалізаваным паказам людзей, жыццёвых сітуацый, прыроды.

2. Сентыментальныя (у 2 знач.) адносіны да чаго-н. (кніжн.).

|| прым. сентыменталі́сцкі, -ая, -ае.

сервірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што.

Падрыхтаваць (падрыхтоўваць) стол для (абеду, вячэры і пад.), расстаўляючы посуд і стравы ў пэўным парадку.

С. стол.

|| наз. сервірава́нне, -я, н. і сервіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.

|| прым. сервіро́вачны, -ая, -ае.

сіно́нім, -а, мн. -ы, -аў, м.

Слова (або выраз), якое гучаннем і напісаннем адрозніваюцца ад іншага, але супадае або блізкае па знач. з іншым словам (выразам), напр., «смелы» і «адважны»; «апусціць галаву» і «панурыць галаву».

|| прым. сінанімі́чны, -ая, -ае.

С. рад назоўнікаў.