Verbum

расхо́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Трата, расходаванне чаго-н.

Р. электраэнергіі.

2. звычайна мн. Сума зрасходаваных грошай; выдаткі.

У наступным месяцы будуць вялікія расходы.

3. Графа ў бухгалтарскіх кнігах для запісу выдаткаў; проціл. прыход.

◊

Вывесці (пусціць, спісаць) у расход (разм.) — знішчыць, расстраляць.

Кішэнныя расходы — дробныя асабістыя расходы.

|| прым. расхо́дны, -ая, -ае.

рубе́ж, -бяжа́, мн. -бяжы́, -бяжо́ў, м.

1. Тое, што і граніца (у 1 знач.).

Вадзяны р.

Зорка ахоўваць рубяжы нашай Радзімы.

У яго жыцці намеціўся новы р. (перан.).

2. Паласа зямлі, зручная або абсталяваная для вядзення баявых дзеянняў.

Абаронны р.

Выйсці на новыя рубяжы (таксама перан.: прыступіць да вырашэння новых задач).

|| прым. рубе́жны, -ая, -ае.

вядро́, -а, мн. вёдры і (з ліч. 2, 3, 4) вядры́, вёдзер, вёдраў і вядзёр, н.

1. Пасудзіна з ручкай у выглядзе дужкі для вадкасцей, сыпкіх рэчываў і пад.

2. Мера вадкасцей, роўная 12,3 літра.

|| памянш. вядзёрца, -а, мн. -ы, -рцаў, н. (да 1 знач.).

|| прым. вядзёрны, -ая, -ае.

В. бачок (ёмістасцю ў адно вядро).

прыла́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ла́д, ж.

1. Тэхнічнае прыстасаванне, пры дапамозе якога выконваецца работа ці якое-н. дзеянне.

Прылады працы.

Сельскагаспадарчая п.

2. Тое, што і прыбор (у 2 знач.).

Аптэчная п.

3. часцей мн. Камплект прадметаў для выканання аднаго працэсу, напрамку работ.

Рыбалоўныя прылады.

Спартыўныя прылады.

|| прым. прыла́дны, -ая, -ае.

прылічы́ць, -ічу́, -ічыш, -ічыць; -ічаны; зак.

1. каго-што. Дадаць пры падліку.

П. працэнты да капіталу.

2. каго (што). Назначыць куды-н. для адбывання службы (спец.).

П. навабранцаў да воінскай часці.

3. каго-што. Аднесці да ліку каго-, чаго-н.

П. да выдатных даследчыкаў.

|| незак. прылі́чваць, -аю, -аеш, -ае і прыліча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прыцэ́л, -а і -у, м.

1. -а, мн. -ы, -аў. Прыстасаванне на агнястрэльнай зброі для навядзення на цэль.

2. -у. Навядзенне на цэль, прыцэльванне.

Лінія прыцэлу.

◊

Узяць (браць) на прыцэл каго-, што-н. — прыцэліцца ў каго-, што-н. (таксама перан.: звярнуць асаблівую ўвагу на каго-, што-н.).

|| прым. прыцэ́льны, -ая, -ае.

Прыцэльная стральба (па цэлі).

пяро́¹, -á, мн. пёры і (з ліч. 2, 3, 4) пяры́, пёраў, н.

1. Рагавы стрыжань з пушыстымі адросткамі па баках, які вырастае на скуры птушак.

Страусавае п.

Гусінае п. (да паяўлення металічных пёраў² — прылада для пісання чарнілам).

2. Зялёны ліст цыбулі і часнаку (разм.).

|| памянш. пёрка, -а, мн. -і, -рак і -ркаў, н.

запячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; запёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.

1. што. Спячы, загарнуўшы ў цеста.

З. рыбу ў цесце.

2. Паставіць у напаленую печ, у духоўку для ўтварэння румянай скарынкі.

З. макароны.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прычыніць пякучы боль, засадніць.

Моцна запякло.

|| незак. запяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

звано́к, -нка́, мн. -нкі́, -нко́ў, м.

1. Невялікі звон (у 1 знач.), а таксама прыстасаванне для гукавых сігналаў.

Дзвярны з.

Электрычны з.

2. Гук, гукавы сігнал, утвораны такім звонам ці спецыяльным прыстасаваннем.

Прагучаў з.

Тэлефонны з.

Заняткі пачынаюцца па званку.

|| памянш. звано́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м. (да 1 знач.).

|| прым. званко́вы, -ая, -ае.

партфе́ль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Чатырохвугольная сумка з засцежкай, звычайна скураная, для нашэння кніг, папер.

2. Пра пасаду міністра ў некаторых краінах; таксама кіруючая пасада наогул.

Размеркаванне партфеляў.

Міністр без партфеля (назва асобай міністэрскай пасады).

3. перан. Рукапісы, прынятыя да друку выдавецтвам, рэдакцыяй.

Рэдакцыйны п.

|| прым. партфе́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).