коўш, каўша́, мн. каўшы́, каўшо́ў, м.

1. Шырокая круглая пасудзіна з ручкай для чэрпання вадкасці.

Зачэрпнуць вады каўшом.

2. Вялікае металічнае прыстасаванне ў розных механізмах для зачэрпвання, высыпання, разлівання і пад.

Ліцейны к.

К. экскаватара.

|| прым. каўшо́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

куліна́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спецыяліст па кулінарыі (у 1 знач.); вопытны, умелы повар.

2. Чалавек, які добра і смачна гатуе розныя стравы.

Добры к.

|| ж. куліна́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. куліна́рскі, -ая, -ае.

Кулінарская работа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ку́ля, -і, мн. -і, куль, ж.

Невялікі свінцовы або стальны прадаўгаваты снарад для стральбы з ручной агнястрэльнай зброі і кулямётаў.

Трасіруючая к.

Бранябойная к.

Адліваць кулі (разм.) — ілгаць, хлусіць.

Вылецець куляй (разм.) — імкліва выбегчы адкуль-н.

|| прым. кулявы́, -а́я, -о́е.

Кулявое раненне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

азо́н, -у, м.

Газ з рэзкім пахам, злучэнне трох атамаў кіслароду, ужыв. для ачышчэння паветра, вады, а таксама ў тэхніцы.

|| прым. азо́навы, -ая, -ае.

Азонавая дзірка (спец.) — анамальная з’ява — змяншэнне натуральнай для дадзенай шыраты і пары года колькасці азону ў азонавым слоі атмасферы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апане́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. (кніжн.). Той, хто апаніруе каму-н.

Афіцыйны а. на абароне дысертацыі.

2. Той, хто наогул выступае як праціўнік у спрэчцы.

|| ж. апане́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (разм.).

|| прым. апане́нцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.

1. Сабраць адказы на якія-н. пытанні.

А. усіх прысутных.

2. Праверыць веды вучняў, студэнтаў і інш., выклікаючы па чарзе.

|| незак. апы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. апыта́нне, -я, н.; прым. апыта́льны, -ая, -ае.

А. ліст.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

артыле́рыя, -і, ж.

1. Агнястрэльнае ўзбраенне (гарматы, гаўбіцы, мінамёты і пад.).

Супрацьтанкавая а.

Цяжкая а.

2. Род войск з такім узбраеннем.

Служыць у артылерыі.

3. Навука, якая вывучае тэхніку агнястрэльнай зброі (гармат, гаўбіц і пад.) і яе прымяненне.

|| прым. артылеры́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аўтса́йдар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спартсмен або спартыўная каманда, што займаюць у спаборніцтве адно з апошніх месц і не маюць шанцаў на перамогу.

2. перан. Той, хто адстае ад іншых у якой-н. справе ці сферы дзейнасці.

|| прым. аўтса́йдарскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бабёр, -бра́, мн. -бры́, -бро́ў, м.

1. Жывёліна атрада грызуноў, якая звычайна жыве ў лесе каля рэк і вадаёмаў.

2. Футра гэтай жывёліны, а таксама адзенне з такога футра.

Хадзіць у бабрах.

|| прым. бабро́вы, -ая, -ае.

Бабровая хатка.

Б. запаведнік.

Бабровая шапка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́йка¹, -і, ДМ ба́йцы, мн. -і, ба́ек, ж.

1. Кароткі літаратурны твор алегарычнага зместу з павучальнай канцоўкай.

Байкі Кандрата Крапівы.

2. перан., часцей мн. Пустыя размовы, выдумкі (разм.).

Ці варта слухаць розныя байкі.

|| прым. ба́ечны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Баечная мараль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)