Verbum

дуэ́ль, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Паядынак дзвюх асоб пры секунданце з выкарыстаннем зброі як спосаб адстойвання годнасці і асабістага гонару.

Выклікаць на д.

Забіты на дуэлі.

2. перан. Барацьба, спаборніцтва двух бакоў.

Шахматная д.

Артылерыйская д. (перастрэлка).

|| прым. дуэ́льны, -ая, -ае.

дына́міка, -і, ДМ -міцы, ж.

1. Раздзел механікі, які вывучае законы руху цел у залежнасці ад сіл, што дзейнічаюць на іх.

2. Ход развіцця, змянення чаго-н.

Д. грамадскага развіцця.

3. Рух, дзеянне, развіццё.

Д. сучаснага жыцця.

|| прым. дынамі́чны, -ая, -ае.

дысідэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто адступае ад пануючага ў краіне веравызнання; вераадступнік.

2. Чалавек, які не згодны з пануючай ідэалогіяй, які інакш мысліць.

|| ж. дысідэ́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. дысідэ́нцкі, -ая, -ае.

дэса́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Высадка войск на тэрыторыю праціўніка.

Зрабіць д.

2. Войскі, высаджаныя з караблёў, самалётаў і пад. на тэрыторыю праціўніка для баявых аперацый.

Марскі д.

Паветраны д.

Высадзіць д.

|| прым. дэса́нтны, -ая, -ае.

Дэсантныя войскі.

бук, -а і -у, мн. -і, -аў, м.

1. -а. Вялікае лісцевае дрэва з гладкай светла-шэрай карой і цвёрдай драўнінай.

Пасадзіць б.

2. -у. Драўніна гэтага дрэва.

Зуб’е ў граблях з буку.

|| прым. бу́кавы, -ая, -ае.

Б. лес.

Сямейства букавых (наз.).

бутафо́рыя, -і, ж.

1. Прадметы абстаноўкі ў спектаклі, а таксама штучныя прадметы замест сапраўдных на вітрынах магазінаў і інш.

2. перан. Падман, бачнасць, фальш, разлічаныя на знешні эфект.

Усё гэта б.

|| прым. бутафо́рскі, -ая, -ае і бутафо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).

бюджэ́т, -у, М -жэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Каштарыс расходаў і даходаў дзяржавы, прадпрыемства або ўстановы на пэўны тэрмін.

Б. інстытута.

2. Сукупнасць асабістых даходаў і расходаў на пэўны тэрмін.

Сямейны б.

|| прым. бюджэ́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Бюджэтныя асігнаванні.

вампі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Род буйных лятучых мышэй (кажаноў).

2. У казках, старажытных павер’ях, прыгодніцкай літаратуры і кінафільмах: пярэварацень, мярцвяк, які нібыта выходзіць ноччу з магілы і смокча кроў жывых.

3. перан. Бязлітасны эксплуататар, крывасмок.

|| прым. вампі́рскі, -ая, -ае.

ветэра́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Стары, бывалы воін.

В.

Грамадзянскай вайны.

2. перан., чаго. Стары, заслужаны працаўнік, дзеяч у якой-н. галіне.

В. працы.

В. навукі.

|| ж. ветэра́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак (разм.).

|| прым. ветэра́нскі, -ая, -ае.

во́дкуп, -у, мн. -ы, -аў, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі: права на спагнанне дзяржаўных падаткаў, на манапольнае вядзенне гандлю, якое перадавалася казной прыватным асобам за грашовы ўзнос.

Вінны в.

Аддаць на в. што-н. (перан.: у поўнае распараджэнне).

|| прым. адкупны́, -а́я, -о́е.

Адкупная сістэма.