Verbum

скульпту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. Майстэрства стварэння аб’ёмных мастацкіх твораў шляхам разьбы, высякання, лепкі або адліўкі, коўкі, чаканкі.

2. Твор такога мастацтва, а таксама сукупнасць такіх твораў.

Скульптуры, выкананыя на высокім мастацкім узроўні.

|| прым. скульпту́рны, -ая, -ае.

С. партрэт.

скупі́ць, скуплю́, ску́піш, ску́піць; ску́плены; зак., каго-што.

Купіць (усё, многае).

С. многа кніг.

|| незак. скупля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і ску́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. ску́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

|| прым. ску́пачны, -ая, -ае (спец.) і скупны́, -а́я, -о́е (спец.).

сліма́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Смоўж, які мае ракавіну і вельмі марудна рухаецца.

2. перан. Пра бязвольнага, бесхарактарнага чалавека (разм., зневаж.).

3. Спецыяльны знак @ які выкарыстоўваецца пры запісе адраса электроннай пошты.

|| прым. слімако́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

сме́цце, -я, н.

1. Адкіды, рэшткі чаго-н.

Згарнуць с. ў кучу.

2. Што-н. дробнае, драбяза.

Не ягады, а адно с.

◊

Выносіць смецце з дому (хаты) (разм.) — рабіць вядомым тое, чаго не павінны ведаць іншыя.

|| прым. сме́ццевы, -ая, -ае.

спод, -у, М -дзе, м.

1. Ніз, ніжняя частка чаго-н., таксама бок прадмета, процілеглы яго верху.

2. Дно чаго-н.

С. машыны.

3. Унутраны бок вопраткі, тканіны.

Пярыны і коўдры з чырвоным сподам.

|| прым. спо́дні, -яя, -яе (да 3 знач.).

спя́чка, -і, ДМ -чцы, ж.

1. У некаторых жывёл (мядзведзяў, барсукоў, кажаноў і інш.): стан паніжанай жыццядзейнасці, падобны на сон.

Зімняя с.

Залегчы ў спячку.

2. Неадольная санлівасць (разм.).

3. перан. Стан душэўнага здранцвення, бяздзейнасць, пасіўнасць.

|| прым. спя́чачны, -ая, -ае.

стаха́навец, -наўца, мн. -наўцы, -наўцаў, м.

1. У СССР у 1930—1940 гг.: рабочы — наватар вытворчасці, які дабіўся высокай прадукцыйнасці працы.

2. Перадавы працаўнік (разм.).

|| ж. стаха́наўка, -і, ДМ -наўцы, мн. -і, -навак.

|| прым. стаха́наўскі, -ая, -ае.

С. рух.

стая́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Вертыкальны брус, які служыць апорай для чаго-н., вертыкальная труба і пад.

2. У будынках: цагляны слуп з комінам ад столі да страхі.

|| памянш. стаячо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. стаяко́вы, -ая, -ае.

стыпендыя́т, -а, М -я́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Навучэнец, які атрымлівае стыпендыю.

2. Той, хто атрымлівае спецыяльную стыпендыю якога-н. фонду за асаблівыя дасягненні ў навуковай дзейнасці.

|| ж. стыпендыя́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. стыпендыя́цкі, -ая, -ае.

суха́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Высушаны кавалак хлеба, булкі, а таксама гатунак сухога печыва.

Пачак сухароў.

Малочныя сухары.

2. перан. Сухі (у 8 знач.), нячулы чалавек (разм.).

Не чалавек, а с.

|| прым. суха́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).