а́рка, -і, ДМ а́рцы, мн. -і, а́рак, ж.
1. Дугападобнае перакрыцце праёма ў сцяне (акна, дзвярэй) або пралёта паміж дзвюма апорамі і пад.
2. Збудаванне ў выглядзе вялікіх варот такой формы як элемент дэкору.
Трыумфальная а.
|| прым. а́рачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арке́стр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Сукупнасць музычных інструментаў для выканання музычных твораў; калектыў музыкантаў, якія разам выконваюць твор на розных інструментах.
Духавы а.
Струнны а.
2. Месца ў тэатры перад сцэнай, дзе знаходзяцца музыканты.
|| прым. арке́стравы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
астрало́гія, -і, ж.
Дысцыпліна, заснаваная на прадказальніцкіх практыках, традыцыях і вераваннях, якія пастуліруюць уздзеянне нябесных цел на зямны свет і чалавека (на яго тэмперамент, характар, учынкі і будучыню) і магчымасць прадказання будучага паводле размяшчэння нябесных цел.
|| прым. астралагі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
атле́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
Сістэма спартыўных практыкаванняў, якія патрабуюць рознабаковай фізічнай падрыхтоўкі.
○
Лёгкая атлетыка — від спорту — бег, хадзьба, скачкі, кіданне кап’я, дыска і пад.
Цяжкая атлетыка — від спорту — падняцце цяжару: штангі, гіры і пад.
|| прым. атлеты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
балко́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Пляцоўка з поручнямі, прыбудаваная знадворку да сцяны дома.
Адпачываць на балконе.
2. Сярэдні або верхні ярус у тэатры.
|| памянш. балко́нчык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).
|| прым. балко́нны, -ая, -ае.
Балконныя дзверы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
баль, -ю, мн. -і, -яў, м.
1. Вечар з танцамі і забавамі.
Выпускны б.
2. Вялікі званы абед.
3. перан. Нястомны разгул чаго-н. (рэакцыі, ваеншчыны і пад.).
○
Баль-маскарад — касцюміраваны вечар з танцамі.
|| прым. ба́льны, -ая, -ае.
Бальныя танцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бандэро́ль, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Шырокая папяровая абгортка для паштовых перасылак.
2. Невялікае паштовае адпраўленне звычайна ў папяровай абгортцы.
Заказная б.
3. Ярлык на тавары, які сведчыць аб уплаце пошліны за яго (спец.).
|| прым. бандэро́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аа́зіс, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Месца ў пустыні, дзе ёсць вада і расліннасць.
Зялёны а. у моры пяскоў.
2. Аб чым-н., што з’яўляецца прыемным выключэннем на агульным фоне (перан.).
Культурны а.
|| прым. аа́зісны, -ая, -ае.
Аазісная расліннасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абаро́на, -ы, ж.
1. гл. абараніць.
2. Сукупнасць сродкаў, неабходных для адпору ворагу.
Мацаваць абарону краіны.
3. Сістэма абарончых збудаванняў.
Прарваць абарону ворага.
4. Абарончы бок у судовым працэсе, у гульні.
Сведкі абароны.
Гуляць у абароне.
|| прым. абаро́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абмо́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. гл. абматаць.
2. Тое, чым абматана што-н. (спец.).
Ізаляцыйная а.
3. звычайна мн. Доўгія палосы матэрыі для абмотвання ног ад чаравікаў да кален.
Салдацкія абмоткі.
|| прым. абмо́тачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)