сана́та, -ы, ДМ -на́це, мн. -ы, -на́т, ж.
Музычны твор для аднаго або некалькіх інструментаў, які складаецца з трох або чатырох кантрастуючых частак рознага характару і тэмпу, адна з якіх мае форму санатнага алегра.
С.
Бетховена.
|| прым. сана́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
боршч, баршчу́, м.
Вадкая страва, прыгатаваная з буракоў і іншай агародніны.
Апетытны б.
|| ласк. баршчо́к, -шчку́, м. і бо́ршчык, -у, м.
Добры баршчок, ды малы гаршчок (з нар.). Хлопчыку — раз хлеба, два разы боршчыку (з нар.).
|| прым. баршчо́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брод, -у, М -дзе, мн. брады́, -о́ў, м.
1. Неглыбокае месца на ўсю шырыню ракі, возера, зручнае для пераходу, пераезду.
Пераправіцца бродам.
2. След, пракладзены на сенажаці, у полі, каб размежаваць участкі.
Правёў б. да самай ракі.
|| прым. бро́давы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бу́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
1. Невялікая, звычайна драўляная пабудова для чыгуначнага вартаўніка, паставога і інш.
2. Збітае з дошак жыллё для сабакі.
|| памянш. бу́дачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. бу́дачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
буза́¹, -ы́, ж.
1. Рэшткі вадкасці разам з асадкам; падонкі.
На дне бочкі засталася адна б.
2. Пітво з проса, грэчкі, ячменю, распаўсюджанае ў Крыме і на Каўказе.
3. Адклады на дне вадаёмаў.
Дзеці плюхаюцца ў бузе.
|| прым. бузяны́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
буксі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Судна, якое буксіруе іншыя судны, плыты.
2. Канат або стальны трос для буксіроўкі.
Цягнуць на буксіры.
◊
Браць на буксір каго (разм.) — памагаць каму-н., хто адстае ў выкананні чаго-н.
|| прым. буксі́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бунта́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Удзельнік бунту¹.
2. перан. Неспакойны чалавек, які пратэстуе супраць чаго-н., заклікае да рашучых дзеянняў, да перавароту ў чым-н.
|| ж. бунта́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. бунта́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
варсава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; незак., што (спец.).
Рабіць варсістым, начэсваць ворс.
В. сукно.
|| зак. наварсава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.
|| наз. варсава́нне, -я, н. і варсо́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -со́вак, ж.
|| прым. варсава́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
верхала́з, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па выкананні работ на вялікай вышыні.
2. Гарэза, свавольнік (разм.).
|| ж. верхала́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак (да 2 знач.; разм.).
|| прым. верхала́зны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Верхалазныя работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ві́рус, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Найдрабнейшая няклетачная часціца, што размнажаецца ў жывых клетках і выклікае заразнае захворванне.
В. шаленства.
В. індывідуалізму (перан.).
2. У інфарматыцы: спецыяльная праграма, якая выклікае непаладкі ў рабоце камп’ютара.
|| прым. ві́русны, -ая, -ае.
В. грып.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)