Verbum

гром, -у, мн. грамы́, -о́ў, м.

1. Грукат, які суправаджае маланку ў час навальніцы.

Раскаты грому.

Як г. з яснага неба (перан.: раптоўна, нечакана).

2. перан., чаго або які. Моцны гул, грукат.

Г. апладысментаў.

|| прым. грамавы́, -а́я, -о́е.

Г. удар.

грунтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што.

Пакрываць грунтам (у 3 знач.).

Г. палатно.

|| зак. загрунтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. грунтава́нне, -я, н. і грунто́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

|| прым. грунто́вачны, -ая, -ае і грунтава́льны, -ая, -ае.

дзе́ці, дзяце́й, дзе́цям, дзе́цьмі і дзяцьмі́, (аб) дзе́цях.

1. мн. да дзіця.

2. Маладое пакаленне, бліжэйшыя патомкі.

Бацькі і дзеці.

Гушча дзяцей не разганяе (прыказка).

|| памянш.-ласк. дзе́ткі, -так і дзе́тачкі, -чак.

|| прым. дзіця́чы, -ая, -ае.

Д. тэатр.

Д. дом.

дзёгаць, -гцю, м.

Цёмны смалісты вадкі прадукт, які атрымліваецца шляхам сухой перагонкі дрэва, торфу або каменнага вугалю.

Змазаць боты дзёгцем.

◊

Лыжка дзёгцю ў бочцы мёду — пра што-н. малое, здольнае атруціць, сапсаваць вялікае.

|| прым. дзёгцевы, -ая, -ае і дзягця́рны, -ая, -ае.

до́ктар, -а, мн. дактары́ і (з ліч. 2, 3, 4) до́ктары, дактаро́ў, м.

1. Тое, што і ўрач, лекар.

2. чаго. Вышэйшая вучоная ступень, а таксама асоба, якой прысуджана гэта ступень.

Д. фізіка-матэматычных навук.

|| прым. до́ктарскі, -ая, -ае.

Доктарская дысертацыя.

до́сыць, прысл.

1. У дастатковай меры, даволі.

У доме ўсяго д.

2. (у спалучэнні з прым. або прысл.). Значна, у значнай ступені.

Задача д. складаная.

У пакоі д. утульна.

3. безас., у знач. вык. Выражае загад, патрабаванне.

Д. пустых размоў.

драпе́жнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Драпежная жывёліна.

Лясныя драпежнікі.

2. перан. Драпежны (у 2 знач.) чалавек.

3. перан. Той, хто нажываецца на абрабаванні каго-н., на раскрадванні грамадскага набытку.

|| ж. драпе́жніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. драпе́жніцкі, -ая, -ае.

дублёр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто дубліруе каго-, што-н.

Д. касманаўта.

2. Акцёр, які замяняе асноўнага выканаўцу ролі.

Артыст-д.

|| ж. дублёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (да 1 знач.).

|| прым. дублёрскі, -ая, -ае.

дубль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Паўторная здымка эпізоду ў фільме.

Зняць тры дублі.

2. У спорце: другая, дубліруючая каманда спартыўнага калектыву, якая служыць рэзервам для асноўнага саставу (разм.).

Д. выйграў з лікам 3:1.

|| прым. ду́блевы, -ая, -ае.

дэві́з, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Кароткае выслоўе, якое выражае кіруючую ідэю паводзін або дзейнасці.

Наш д. — наперад!

2. Слова або выслоўе, якое на конкурсах аўтар ставіць на творы замест свайго імя.

Праект пад дэвізам «Перамога».

|| прым. дэві́зны, -ая, -ае.