атама́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Начальнік у казацкіх войсках і пасяленнях, які выконвае ваенныя, палітычныя і адміністрацыйныя функцыі.

Станічны а.

2. перан. Важак, завадатар якой-н. групы, банды, шайкі і пад.

А. разбойнікаў.

|| прым. атама́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аўтама́т, -а, Ма́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Апарат (машына, станок і пад.), які самастойна выконвае шэраг паслядоўных аперацый без непасрэднага ўдзелу чалавека.

Станок-а.

Тэлефон-а.

2. Від аўтаматычнай стралковай зброі.

|| прым. аўтама́тны, -ая, -ае.

Аўтаматная стральба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бадзя́га², -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -дзя́зе, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -дзя́г.

Бяздомны без пэўнага занятку чалавек.

Хадзіць бадзягам па свеце.

|| прым. бадзя́жніцкі, -ая, -ае і бадзя́жны, -ая, -ае.

Бадзяжніцкае жыццё.

Бадзяжны люд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

байба́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Стэпавая жывёліна атрада грызуноў, якая восень і зіму праводзіць у спячцы.

2. перан. Пра непаваротлівага, гультаяватага чалавека (разм.).

|| прым. байбако́вы, -ая, -ае (да 1 знач.) і байба́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бапты́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Паслядоўнік хрысціянскай секты, які прапаведуе хрышчэнне ў сталым узросце і адмаўляе некаторыя абрады і догматы царквы.

|| ж. бапты́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. бапты́сцкі, -ая, -ае.

Баптысцкая секта.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абса́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -са́д, ж.

1. Дрэвы, кусты, пасаджаныя ўздоўж ці вакол чаго-н.; насаджэнні.

Усцяж шляху зелянела маладая а.

2. Тое, што і шуфляда (у 2 знач.).

А. для акна.

|| прым. абса́давы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агуро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.

Агародная расліна сямейства гарбузовых з паўзучым сцяблом і даўгаватым зялёным плодам, а таксама плод гэтай расліны.

Насенне агуркоў.

Маласольныя агуркі.

|| памянш. агуро́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. агуро́чны, -ая, -ае.

А. расол.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аддзе́лка, -і, ДМ -лцы, ж.

1. Наданне якога-н. пэўнага выгляду (шляхам рамонту, апрацоўкі, аздаблення і пад.).

А. кватэры.

2. Тое, што служыць упрыгожаннем, аздобай чаго-н.

Карункавая а.

|| прым. аддзе́лачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Аддзелачныя работы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ізаба́ра, -ы, мн. -ы, -ба́р, ж. (спец.).

1. Лінія на графіку, якая злучае месцы з аднолькавым атмасферным ціскам у пэўны час.

Студзеньскія ізабары.

2. Лінія, якая графічна паказвае залежнасць паміж фізічнымі велічынямі пры пастаянным ціску.

|| прым. ізаба́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ільго́та і (пасля галосных) льго́та, -ы, ДМо́це, мн. -ы, -го́т, ж.

Палёгка ў выкананні якіх-н. абавязкаў, прадастаўленне каму-н. якіх-н. пераваг.

Ільготы ўдзельнікам вайны.

Ільготы па інваліднасці.

|| прым. ільго́тны і (пасля галосных) льго́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)