парфі́ра, ‑ы, ж.

1. Уст. Доўгая пурпуровая мантыя — сімвал улады манарха; параднае цырыманіяльнае ўбранне манарха.

2. Род марскіх водарасцей чырвонага колеру.

[Грэч. porphýra.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

субве́нцыя, ‑і, ж.

Від дзяржаўнай грашовай дапамогі мясцовым органам улады, якая, у адрозненне ад датацыі, павінна быць выкарыстапа на канкрэтныя мэты.

[Ад лац. subventio — дапамога.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэцэнтраліза́цыя, ‑і, ж.

1. Сістэма кіравання, пры якой частка функцый цэнтральнай улады пераходзіць да мясцовых органаў самакіравання.

2. Адмена або аслабленне цэнтралізацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лі́ктар, ‑а, м.

У Старажытныя Рыме — член ганаровай стражы вышэйшай адміністрацыі, які насіў пучок розгаў і сякеру як сімвал улады і пакарання.

[Лад. lictor.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

басма́цтва, ‑а, н.

Узброены контррэвалюцыйны нацыяналістычны рух у Сярэдняй Азіі ў перыяд барацьбы за ўмацаванне Савецкай улады, які набыў характар адкрытага палітычнага бандытызму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

муніцыпалізава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад муніцыпалізаваць.

2. у знач. прым. Перададзены ва ўласнасць гарадскім або сельскім органам улады. Муніцыпалізаваныя землі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

белаэмігра́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Удзельнік контррэвалюцыйнай барацьбы супраць Савецкай улады, які ў першыя гады пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі выехаў з Савецкай Расіі за граніцу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

махно́ўшчына, ‑ы, ж.

Гіст. Контррэвалюцыйная ўзброеная барацьба кулацка-анархісцкіх банд на чале з атаманам Махно супраць Савецкай улады на Украіне ў 1918–1921 гг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Парфі́ра ’доўгая пурпуровая мантыя — сімвал улады манарха; параднае цырыманіяльнае ўбранне манарха’ (ТСБМ). Рус. порфи́ра ’тс’, рус.-ц.-слав., ст.-слав. поръфира, поръфѷра, рус.-ц.-слав. таксама пърфира, пърфура. З грэч. πορφἴρα ’тс’ (Праабражэнскі, 2, 111; Фасмер, 3, 336). У бел., відаць, кніжнае запазычанне з рус.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

анархі́зм, ‑у, м.

Дробнабуржуазная рэакцыйная палітычная плынь, якая адмаўляе неабходнасць дзяржаўнай улады, ролю партыі рабочага класа і выступае супраць арганізаванай палітычнай барацьбы за дыктатуру пралетарыяту.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)