кро́пка ж., в разн. знач. то́чка;
на бе́лым фо́не чо́рная к. — на бе́лом фо́не чёрная то́чка;
гандлёвая к. — торго́вая то́чка;
○ к. з ко́скай — грам. то́чка с запято́й;
агнява́я к. — огнева́я то́чка;
◊ к. ў ~ку — точь-в-точь;
біць у адну́ к. — бить в одну́ то́чку;
папа́сці ў (са́мую) ~ку — попа́сть в (са́мую) то́чку;
ста́віць (паста́віць) ~ку — ста́вить (поста́вить) то́чку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
то́чкаI ж.
1. (метка, знак) кро́пка, -кі ж.;
то́чка с запято́й грам. кро́пка з ко́скай;
2. мат., техн. пункт, род. пу́нкта м.;
3. (место) пункт, род. пу́нкта м.;
исхо́дная то́чка зыхо́дны пункт;
4. (предел, граница) пункт, род. пу́нкта м.;
то́чка замерза́ния пункт замярза́ння;
то́чка кипе́ния пункт кіпе́ння;
то́чка отсчёта пункт адлі́ку;
◊
то́чка в то́чку кро́пка ў кро́пку;
то́чка зре́ния пункт по́гляду (гле́джання);
в (са́мую) то́чку у са́мы раз;
до то́чки (дойти́, довести́ и т. п.) да кра́ю, дарэ́шты (дайсці́, даве́сці і да т. п.);
ста́вить (поста́вить) то́чку ста́віць (паста́віць) кро́пку;
ста́вить (поста́вить) то́чки над (на) «і» ста́віць (паста́віць) кро́пкі над (на) «і»;
сдви́нуть с мёртвой то́чки зру́шыць з мёртвага пу́нкта;
на то́чке замерза́ния на пу́нкце замярза́ння;
и то́чка і ўсё.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насадзі́ць I сов.
1. (растения, деревья) насади́ть, насажа́ть;
н. фрукто́вых дрэў — насади́ть (насажа́ть) фрукто́вых дере́вьев;
2. (поместить) насади́ть, насажа́ть;
н. людзе́й у ваго́н — насади́ть (насажа́ть) люде́й в ваго́н;
3. (поставить в горячую печь) насажа́ть;
н. по́ўную печ хле́ба — насажа́ть по́лную печь хлебо́в
насадзі́ць II сов. (плотно надеть на что-л.) насади́ть;
н. ві́лкі на чарано́к — насади́ть ви́лы на черено́к;
н. чарвяка́ на кручо́к — насади́ть червяка́ на крючо́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
настаўля́ць I несов.
1. в разн. знач. наставля́ть;
2. (выдвигать вперёд) выставля́ть;
3. (взгляд и т.п.) уставля́ть; устремля́ть;
4. охот. (капкан, западню) настора́живать;
5. (уши) настора́живать, нава́стривать;
6. (воротник) поднима́ть;
7. разг. (самовар) ста́вить;
1-7 см. наста́віць I
настаўля́ць II несов. (давать наставление) наставля́ть; см. наста́віць II
настаўля́ць III сов., разг. (поставить во множестве) наста́вить, понаста́вить;
н. тале́рак на стол — наста́вить (понаста́вить) таре́лок на стол
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слу́жба ж., в разн. знач. слу́жба;
паступі́ць на ~бу — поступи́ть на слу́жбу;
вярну́цца са ~бы — верну́ться со слу́жбы;
вайско́вая с. — вое́нная слу́жба;
с. су́вязі — слу́жба свя́зи;
с. ру́ху — слу́жба движе́ния;
○ абавязко́вая с. — действи́тельная слу́жба;
◊ паста́віць на ~бу — (чаму) поста́вить на слу́жбу (чему);
не ў ~бу, а ў дру́жбу — погов. не в слу́жбу, а в дру́жбу;
дру́жба дру́жбай, а с. ~бай — погов. дру́жба дру́жбой, а слу́жба слу́жбой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
установи́ть сов.
1. (поместить) устанаві́ць; (поставить) паста́віць;
установи́ть маши́ну устанаві́ць машы́ну;
установи́ть в ряд прост. устанаві́ць (паста́віць) у шэ́раг (рад);
2. (узаконить) устанаві́ць; (определить) вы́значыць; (наладить) нала́дзіць;
установи́ть реко́рд устанаві́ць рэко́рд;
установи́ть це́ны устанаві́ць (вы́значыць) цэ́ны;
установи́ть сноше́ния нала́дзіць зно́сіны;
3. (доказать) устанаві́ць; (обнаружить) вы́явіць;
установи́ть и́стину устанаві́ць пра́ўду;
установи́ть за́лежи угля́ вы́явіць пакла́ды ву́галю;
4. (организовать, устроить) устанаві́ць;
установи́ть поря́док (о́чередь) устанаві́ць пара́дак (чаргу́);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
крыж м.
1. в разн. знач. крест; (молитвенный жест -ещё) кре́стное зна́мение;
наце́льны к. — нате́льный крест;
2. анат. кресте́ц;
3. (задняя часть туловища лошади) круп;
4. только мн., обл. (приспособление для сматывания ниток) мотови́ло ср.;
5. крестови́на ж.;
○ Чырво́ны К. — Кра́сный Крест;
мальты́йскі к. — ист. мальти́йский крест;
◊ ця́жкі к. — тяжёлый крест;
не́сці свой к. — нести́ свой крест;
паста́віць к. — поста́вить крест;
баі́цца як чорт кры́жа — погов. бои́тся как чёрт ла́дана
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поп I (род. папа́) м. поп;
◊ шалёны п. хрысці́ў — шально́й поп крести́л;
які́ п., такі́ і прыхо́д (така́я і пара́фія) — посл. како́в поп, тако́в и прихо́д;
не п. — не ўбіра́йся ў ры́зу — посл. не поп — не наряжа́йся в ри́зу;
п. саграшы́ў, а дзяка́ ве́шаюць — погов. с больно́й головы́ на здоро́вую;
п. сваё, а чорт сваё — погов. поп своё, а чёрт своё
поп II: на папа́ (паста́віць, стаць) на попа́ (поста́вить, стать)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неудо́бный
1. нязру́чны;
неудо́бный моме́нт нязру́чны мо́мант;
2. (лишённый удобств) невыго́дны, нязру́чны;
неудо́бная кварти́ра невыго́дная кватэ́ра;
неудо́бное кре́сло невыго́днае (нязру́чнае) крэ́сла;
неудо́бное сообще́ние с при́городом невыго́дныя (нязру́чныя) зно́сіны з пры́гарадам;
3. (неловкий) няёмкі, нязру́чны; (неприятный) непрые́мны;
поста́вить кого́-л. в неудо́бное положе́ние паста́віць каго́-не́будзь у няёмкае (нязру́чнае, непрые́мнае) стано́вішча;
неудо́бный гость непрые́мны госць;
4. (неприличный) непрысто́йны, няёмкі;
неудо́бное выраже́ние непрысто́йны (няёмкі) вы́раз;
5. (непригодный — о земле) с.-х. няўдо́бны, няўдо́біца, -цы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
холо́дный в разн. знач. хало́дны;
холо́дная пого́да хало́днае надво́р’е;
холо́дный по́яс геогр. хало́дны по́яс;
холо́дное блю́до хало́дная стра́ва;
поста́вить в холо́дное ме́сто паста́віць у хало́днае ме́сца;
холо́дный пот хало́дны пот;
холо́дное пальто́ хало́днае паліто́;
холо́дные кра́ски хало́дныя фа́рбы;
оказа́ть холо́дный приём аказа́ць хало́дны прыём;
холо́дная клёпка, прока́тка техн. хало́дная клёпка, прака́тка;
холо́дное ору́жие хало́дная збро́я;
холо́дная война́ хало́дная вайна́;
◊
холо́дный сапо́жник хало́дны шаве́ц;
холо́дное се́рдце хало́днае сэ́рца;
покры́ться холо́дным по́том пакры́цца хало́дным по́там.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)