страказа́, -ы́, мн. страко́зы і (з ліч. 2, 3, 4) страказы́, страко́з, ж.

1. Перапончатакрылае насякомае з доўгім брушкам і дзвюма парамі празрыстых сеткавых крылаў.

2. перан. Жывая, вясёлая, непаседлівая дзяўчынка (разм.).

|| прым. страказі́ны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

страле́ц, -льца́, мн. -льцы́, -льцо́ў, м.

1. гіст. У рускай дзяржаве 16—18 стст.: ваеннаслужачы асобага пастаяннага войска.

2. Тое, што і стралок (у 1 знач.; разм.).

|| прым. страле́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

С. бунт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стыпе́ндыя, -і, мн. -і, -дый, ж.

Рэгулярная грашовая дапамога, якая выплачваецца навучэнцам вышэйшых і спецыяльных навучальных устаноў, аспірантам, дактарантам, а таксама спецыялістам рознымі фондамі.

Імянная стыпендыя — прысуджаецца за асаблівыя поспехі.

|| прым. стыпендыя́льны, -ая, -ае.

С. фонд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стэрылізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.

1. што. Зрабіць (рабіць) стэрыльным, абеззаразіць (-ражваць).

2. каго-што. Зрабіць (рабіць) няздольным даваць патомства шляхам асобай аперацыі (спец.).

|| наз. стэрыліза́цыя, -і, ж.

|| прым. стэрылізацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сурма́, -ы́, ж.

1. Хімічны элемент, серабрыста-белы метал, які ўжываецца ў розных сплавах у тэхніцы, у друкарскай справе і пад.

2. Фарба для чарнення валасоў, броваў і пад. (уст.).

|| прым. сурмя́ны, -ая, -ае.

Сурмяныя руды.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сэнс, -у, м.

1. Унутраная сутнасць, лагічнае значэнне чаго-н., якое спасцігаецца розумам.

С. слова (яго значэнне). С. рамана.

2. Мэта, разумная аснова чаго-н.

С. жыцця.

С. работы.

|| прым. сэ́нсавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трыу́мф, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. У Старажытным Рыме: урачыстая сустрэча палкаводца і яго войска ў сувязі з дасягнутай перамогай.

2. Наогул выдатны поспех, бліскучая перамога ў чым-н.

Т. балета.

|| прым. трыумфа́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэ́зіс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У логіцы: палажэнне, якое патрабуе абгрунтавання.

2. звычайна мн. Палажэнні, якія коратка перадаюць ідэю, асноўныя думкі сачынення, даклада і пад.

Тэзісы даклада.

|| прым. тэ́зісны, -ая, -ае.

У тэзіснай форме.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

удму́рты, -аў, адз. -у́рт, -а, м.

Народ угра-фінскай моўнай групы, які складае асноўнае насельніцтва Удмурцкай Рэспублікі, што ўваходзіць у склад Расійскай Федэрацыі.

|| ж. удму́ртка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. удму́рцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уту́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Дэталь машыны або якога-н. прыстасавання — металічная трубка, якая прызначана для змяншэння трэння ў месцы апоры вала.

Калёсныя ўтулкі.

|| прым. уту́лкавы, -ая, -ае і уту́лачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)