нязме́нны, -ая, -ае.
1. Такі, які не змяняецца, не можа быць зменены; пастаянны.
Нязменныя прынцыпы.
2. Заўсёдны, звычайны для каго-, чаго-н.; заўсёды аднолькавы.
Н. капялюш.
3. Такі, якога не зменьваюць.
Н. старшыня.
4. У граматыцы: часціны мовы, якія не маюць форм скланення і спражэння.
|| наз. нязме́ннасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падко́ва, -ы, мн. -ы, -ко́ў, ж.
1. Жалезная тоўстая дугападобная пласціна, якая прыбіваецца да конскага капыта для засцярогі ад пашкоджання і слізгацення.
2. Наогул — усякі прадмет або размяшчэнне чаго-н. у такой форме.
|| памянш. падко́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -ко́вак, ж.
|| прым. падко́ўны, -ая, -ае.
Падкоўнае жалеза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ля́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.
1. Дзіцячая цацка ў выглядзе фігуркі чалавека, а таксама макет фігуры чалавека ці жывёлы для тэатральных прадстаўленняў.
2. Пра каго-, што-н. вельмі прыгожае, прывабнае (разм.).
|| памянш. ля́лечка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. ля́лечны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мо́жна, у знач. вык.
1. з інф. Ёсць магчымасць.
Гэта м. зрабіць за два дні.
2. Дазваляецца.
Да вас м.? — Заходзьце.
◊
Можна сказаць, у знач. пабочн. сл. (разм.) — выкарыстоўваецца для ўказання на магчымасць якога-н. выказвання, фармулёўкі ў адносінах да каго-, чаго-н.
Уся праца, можна сказаць, прапала дарэмна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мо́кнуць, -ну, -неш, -не; мок, -кла; -ні; незак.
1. Станавіцца мокрым, вільготным.
М. пад дажджом.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Псавацца ад празмернай вільгаці.
Сена мокне.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Ляжаць у вадзе або іншай вадкасці для набыцця пэўных якасцей.
Лён мокне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
назбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. чаго і што. Сабраць за некалькі прыёмаў у нейкай колькасці.
Н. вядро ягад.
2. каго. Запрасіць сабрацца ў адно месца для арганізацыі чаго-н.
Н. народу.
3. чаго. Паступова збіраючы або адкладваючы, назапасіць значную колькасць чаго-н.
Н. грошай на кватэру.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
размеркава́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Асоба, якая размяркоўвае што-н.
2. Установа, якая ведае размеркаваннем каго-н. (раненых па шпіталях, дзяцей-сірот па дзіцячых дамах).
3. Магазін, які адпускае тавары па пэўных нормах (уст.).
4. Прыстасаванне для размеркавання электрычнага току, газу, вады і пад.
Р. электраэнергіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расступі́цца, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -сту́піцца; -сту́пімся, -сту́піцеся, -сту́пяцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адышоўшы ў бакі, даць месца для праходу, праезду.
Народ расступіўся.
2. Утварыць трэшчыны, разысціся ў бакі (пра зямлю, скалы, хвалі і пад.).
|| незак. расступа́цца, -а́ецца; -а́емся, -а́ецеся, -а́юцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
са́ла¹, -а, н.
1. Тлушчавае адкладанне ў целе жывёльнага арганізма.
2. Прадукт з тлушчавага рэчыва, які ўжыв. для харчавання.
Кавалак белага сала.
3. Растоплены тлушч.
◊
Заліць сала за скуру каму (разм.) — нашкодзіць, нарабіць непрыемнасцей каму-н.
|| памянш.-ласк. са́льца, -а, н.
|| прым. са́льны, -ая, -ае.
Сальная свечка (з сала).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вясёлы, -ая, -ае.
1. Поўны радасці, весялосці, які выражае радасць, весялосць.
В. настрой.
В. твор.
Весела (прысл.) смяяцца.
2. Які выклікае, нараджае весялосць.
В. спектакль.
3. Прыемны для вока, не змрочны.
Вясёлая расфарбоўка.
В. ранак.
|| памянш. вясёленькі, -ая, -ае.
|| наз. весяло́сць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)