◎ Пла́ўдыр ’вечны бадзяга’ (Касп.). Балтызм. Параўн. літ. plovimas ’бадзяга’ < plavinėti ’бадзяцца, цягацца, красці’. Суфікс ‑дыр, яку бабздыр, пупздыр (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Льсцёх, льсцёха ’ліслівец’ (Нас.). Да ле́сціць (гл.). Суфікс ‑ёх (< прасл. ‑ʼoxъ) характэрны для зах.-слав. моў (Слаўскі, SP, 1, 73).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мярлі́н, мярлюй ’мешкаваты, непаваротлівы чалавек’ (Касп.). Утворана ад (па‑)мёрлы < ст.‑рус. мьрлъ < пргсл. тьгеії. Суфікс ‑ін‑ > магчыма, балтыйскага паходжання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Роўнадзе́ньне ’раўнадзенства’ (Байк. і Некр.) — неалагізм, утвораны накшталт польск. równonoc ’тс’, а суфікс з канчаткам — калька з адпаведнага рус. ‑ствие.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бабі́нец ’царкоўны цвінтар’, ’бабінец’ (БРС, Нас., Гарэц., Бесар.). Укр. баби́нець ’бабінец, месца, дзе збіраюцца старыя жанчыны’ (рус. бабине́ц, мабыць, запазычана з укр. мовы, але адкуль такі націск?). Вытворнае ад ба́ба 1 (суфікс ‑иньць). Першапачаткова — ’месца, дзе збіраюцца бабы’. Параўн. таксама польск. babiniec, чэш. babinec. Можна ставіць пытанне і аб запазычанні з зах.-слав. моў, дзе суфікс ‑inьcь у nom. loci вельмі прадуктыўны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ваздахта́р ’палюбоўнік, каханак’ (Бяльк.). Уласнабеларускае, экспрэсіўнае. Да *ваздыхаць ’любіць’. Суфікс ‑тар, як у завадатар. Параўн. рус. воздыхатель (Шанскі, 1, В, 135).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зґрызо́та ’перажыванне’ (Сл. паўн.-зах.). З польск. zgryzota ’тс’ на што указвае выбухное ґ. Параўн. згрыжа, але суфікс тут ‑ot‑a.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́цька ’разява’ (Касп.), ’няўважлівы чалавек’ (Жд. 2), ’дурань’ (міёр., З нар. сл.). Да рот (гл.). Суфікс ‑к‑а — з экспрэсіяй непахвальнасці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адпачы́нак, ст.-бел. отпочинок (1557) (Нас. гіст.) < польск. odpoczynek. (Суфікс ‑ынак пад польскім уплывам — гл. Карскі 2-3, 36) (Мартынаў, SlW, 68).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бурду́ль ’бурбалка’. Гл. бурды́ль. Калі ‑ыль па паходжанню суфікс (слав. *‑ylь?), то варыянт бурду́ль можна тлумачыць і чыста фанетычна (асіміляцыяй бурды́ль > бурду́ль).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)