нецярпі́мы, -ая, -ае.

1. Такі, што нельга цярпець; недапушчальны.

Нецярпімае становішча.

2. Які не можа па сваёй натуры мірыцца з кім-, чым-н.

|| наз. нецярпі́масць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няго́дны, -ая, -ае.

1. Якога нельга выкарыстаць; непрыгодны, дрэнны.

Нягодная сякера.

2. Нізкі ў маральных адносінах; паганы, нядобры.

Н. чалавек.

|| наз. няго́днасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нязбы́тны, -ая, -ае.

1. Такі, што не можа збыцца; нездзяйсняльны.

Нязбытныя планы.

2. Такі, якога нельга або цяжка пазбыцца.

Н. сум.

Нязбытная туга.

|| наз. нязбы́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спе́шны, -ая, -ае.

Які патрабуе хуткага выканання; які нельга адкладваць; тэрміновы.

Спешная работа.

Спешна (прысл.) сабрацца на сход.

Спешнае заданне.

|| наз. спе́шнасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нельзя́ нареч. (невозможно) не́льга; (не дозволено, не следует) нямо́жна;

их нельзя́ останови́ть іх не́льга спыні́ць;

вам нельзя́ кури́ть вам нямо́жна куры́ць;

нельзя́ не согласи́ться, не призна́ть не́льга не згадзі́цца, не прызна́ць;

нельзя́ ли сде́лать э́то, помо́чь ему́ ці не́льга зрабі́ць гэ́та, дапамагчы́ яму́;

как нельзя́ як мага́;

как нельзя́ лу́чше, ху́же як мага́ лепш (як найле́пш), горш (як найго́рш);

нельзя́ сказа́ть, что́бы… не́льга сказа́ць, каб…

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мінда́льнічаць, -аю, -аеш, -ае; незак., з кім (разм.).

1. Быць празмерна ласкавым, сентыментальным.

2. Праяўляць непатрэбную мяккасць, паблажлівасць да каго-н.

Нельга м. з гультаямі.

|| наз. мінда́льнічанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сарамата́, -ы́, ДМ -маце́, ж. (разм.).

1. Сорам, ганьба.

С. якая!

Нельга ж так гаварыць.

2. Пачуццё маральнай адказнасці за свае паводзіны.

Не мець ніякай сараматы так рабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крыміна́л, ‑у, м.

Разм. Крымінальная справа, злачынства. — Нельга, нельга дараваць..! Гэта ж асмяюць нас усе! Гэта ж крымінал! — гарачыўся Міхалка. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засты́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Тое, што і застыць (у 3 знач.). Мне нельга застынуць, Мне нельга загінуць. Зіма — гэта ветразь бялюткі. Вярба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недасяга́льны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога нельга дасягнуць, нельга ажыццявіць. Недасягальная вышыня. Недасягальная мэта. □ Маскоўскае неба станавілася недасягальным для варожай авіяцыі. Дзенісевіч. // перан. Такі, з якім нельга зраўняцца. [Дзяўчына] здавалася недасягальнай, усё ў ёй выглядала адменным, непараўнальна лепшым, чым у іншых. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)