дрэ́ва ср.

1. (растение) де́рево;

2. мн. нет (материал) де́рево;

радасло́ўнае д. — родосло́вное де́рево;

гваздзіко́вае д. — гвозди́чное де́рево;

камфо́рнае д. — ка́мфорное де́рево;

чо́рнае д. — чёрное де́рево;

хле́бнае д. — хле́бное де́рево;

хі́ннае д. — хи́нное де́рево;

чырво́нае д. — кра́сное де́рево;

кафе́йнае д. — кофе́йное де́рево;

ко́ркавае д. — про́бковое де́рево;

ражко́вае д. — рожко́вое де́рево;

ту́тавае д. — ту́товое де́рево;

жале́знае д. — желе́зное де́рево;

за ~вамі не ба́чыць ле́супогов. за дере́вьями не ви́деть ле́са

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́браць сов.

1. в разн. знач. вы́брать; (материалы, цитаты — ещё) извле́чь; (путём голосования — ещё) избра́ть; (подходящий момент, время — ещё) улучи́ть;

в. матэрыя́л па гу́сце — вы́брать материа́л по вку́су;

в. мя́ккі каранда́ш — вы́брать мя́гкий каранда́ш;

в. сабе́ жаніха́ — вы́брать себе́ жениха́;

в. час — вы́брать (улучи́ть) вре́мя;

в. лімі́т — вы́брать лими́т;

в. сме́цце з насе́ння — вы́брать сор из семя́н;

в. усю́ ваду́ са сту́дні — вы́брать всю во́ду из коло́дца;

в. пазплотн. вы́брать паз;

в. чле́наў праўле́ння — избра́ть (вы́брать) чле́нов правле́ния;

2. отобра́ть;

в. са́мыя спе́лыя я́блыкі — отобра́ть са́мые зре́лые я́блоки;

3. (копая, извлечь) вы́копать;

в. бу́льбу — вы́копать карто́фель;

4. (убрать урожай огурцов, лука и т.п.) убра́ть, собра́ть;

5. прост. (съесть) сло́пать;

◊ (спіць —) хоць зу́бы вы́беры (спит) без за́дних ног

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

куды́

1. нареч. куда́;

к. ён ідзе́? — куда́ он идёт?;

к. пайшо́ў? Наза́д! — куда́ пошёл? Наза́д!;

к. прызна́чаць, туды́ і пае́ду — куда́ назна́чат, туда́ и пое́ду;

2. в знач. частицы куда́;

гэ́ты матэрыя́л к. ле́пшыэ́тот материа́л куда́ лу́чше;

хоць к.в знач. сказ. хоть куда́;

к. там! — а) куда́ там; б) како́е там!;

хто к. — кто куда́;

к. папа́ла — куда́ попа́ло;

к. но́гі нясу́ць — куда́ но́ги несу́т;

к. ве́цер дзьме — куда́ ве́тер ду́ет;

к. ні кінь во́кам — куда́ ни кинь гла́зом;

к. во́чы глядзя́ць — куда́ глаза́ глядя́т;

не ве́даць, к. во́чы дзець — не знать, куда́ глаза́ деть;

не ве́даць, к. ру́кі дзець — не знать, куда́ ру́ки деть;

к. груга́н касце́й не занясе́ — куда́ во́рон косте́й не занесёт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рабо́та

1. (действие, деятельность, дело) рабо́та, -ты ж.;

рабо́та маши́ны рабо́та машы́ны;

рабо́та се́рдца рабо́та сэ́рца;

едини́ца рабо́ты физ. адзі́нка рабо́ты;

2. (занятие, труд) пра́ца, -цы ж.; рабо́та, -ты ж.;

стаха́новская рабо́та стаха́наўская пра́ца;

физи́ческая рабо́та фізі́чная пра́ца;

у́мственная рабо́та разумо́вая пра́ца;

нау́чная рабо́та навуко́вая пра́ца;

обще́ственная рабо́та грама́дская пра́ца;

сде́льная рабо́та здзе́льная пра́ца;

подпо́льная рабо́та падпо́льная рабо́та;

приступи́ть к рабо́те узя́цца за пра́цу (рабо́ту);

нала́дить рабо́ту нала́дзіць пра́цу (рабо́ту);

3. мн. (производственная деятельность) рабо́ты, род. рабо́т;

полевы́е рабо́ты палявы́я рабо́ты;

сельскохозя́йственные рабо́ты сельскагаспада́рчыя рабо́ты;

убо́рочные рабо́ты убо́рачныя рабо́ты;

фортификацио́нные рабо́ты воен. фартыфікацы́йныя рабо́ты;

4. (о различных формах принудительного труда) рабо́ты, род. рабо́т ед. нет;

исправи́тельно-трудовы́е рабо́ты папра́ўча-працо́ўныя рабо́ты;

ка́торжные рабо́ты уст. ка́таржныя рабо́ты;

5. (служба) пра́ца, -цы ж., рабо́та, -ты ж.;

ме́сто рабо́ты ме́сца пра́цы (рабо́ты);

поступи́ть на рабо́ту паступі́ць на пра́цу (рабо́ту);

постоя́нная рабо́та пастая́нная пра́ца;

снять с рабо́ты зво́льніць з пра́цы (рабо́ты);

6. (обрабатываемый материал) рабо́та, -ты ж.;

разда́ть рабо́ту разда́ць рабо́ту;

7. (научное произведение) пра́ца, -цы ж.;

у него́ мно́го печа́тных рабо́т у яго́ шмат друкава́ных прац;

напеча́тать рабо́ту в журна́ле надрукава́ць пра́цу ў часо́пісе;

8. (готовая продукция) рабо́та, -ты ж.;

сдать рабо́ту в срок здаць рабо́ту ў тэ́рмін;

вы́ставка рабо́т изве́стного худо́жника выста́ва рабо́т вядо́мага мастака́;

9. школьн. рабо́та, -ты ж.;

пи́сьменная рабо́та пісьмо́вая рабо́та;

контро́льная рабо́та кантро́льная рабо́та;

10. (качество) рабо́та, -ты ж.;

ковёр то́нкой рабо́ты дыва́н то́нкай рабо́ты;

взять в рабо́ту узя́ць у рабо́ту;

рабо́та гори́т в рука́х (у кого) рабо́та гары́ць у рука́х (у каго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)