валя́цца

1. несов. валя́ться;

кні́гі валя́юцца на ла́ўках — кни́ги валя́ются на скаме́йках;

2. шата́ться, па́дать;

3. страд. вали́ться, опроки́дываться; см. валя́ць;

в. ў нага́х — валя́ться в нога́х;

ад ве́тру в. — шата́ться от ве́тра;

на даро́зе (зямлі́) не валя́ецца — на доро́ге (земле́) не валя́ется

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тяготе́ть несов.

1. (испытывать тяготение) прыця́гвацца;

Луна́ тяготе́ет к Земле́ Ме́сяц прыця́гваецца да Зямлі́;

2. (иметь склонность, влечение) мець ця́гу (схі́льнасць), імкну́цца, цягну́цца;

тяготе́ть к иску́сству мець ця́гу (схі́льнасць) да маста́цтва, імкну́цца (цягну́цца) да маста́цтва;

3. (давить) гнясці́ (каго, што); душы́ць (каго, што); (висеть) вісе́ць (над кім, над чым).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аддава́ць несов.

1. в разн. знач. отдава́ть; (подвергать действию чего-л.) предава́ть; (осуждать на что-л.) обрека́ть; (в школу и т.п. — ещё) определя́ть;

2. (об оружии) отдава́ть;

1, 2 см. адда́ць;

3. отдава́ть, припа́хивать;

а. перава́гу — отдава́ть предпочте́ние;

а. зямлі́ — предава́ть земле́;

а. канцы́ — отдава́ть концы́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

страсяну́цца сов. и однокр. вздро́гнуть, дёрнуться; (о воздухе, земле и т.п. — ещё) содрогну́ться, сотрясти́сь;

субясе́днік ад нечака́насці ~ну́ўся — собесе́дник от неожи́данности вздро́гнул;

пачу́ўся стрэл, і лі́сце на дрэ́вах ~ну́лася — разда́лся вы́стрел, и ли́стья на дере́вьях вздро́гнули;

паве́тра ~ну́лася ад мо́цнага вы́буху — во́здух содрогну́лся (сотря́сся) от си́льного взры́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

убі́цца сов.

1. (с трудом войти, проникнуть куда-л.) забра́ться; заби́ться;

у. ў хмызня́к — забра́ться в куста́рник;

2. (воткнуться) вонзи́ться;

3. (о земле, дороге и т.п.) утрамбова́ться, уката́ться; утопта́ться;

4. разг. (в голову) втемя́шиться;

5. разг. (проникнуть куда-л.) втере́ться, втеса́ться;

у. ў ла́ску — приобрести́ благоволе́ние, расположе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цягну́цца несов.

1. в разн. знач. тяну́ться;

ні́тка ця́гнецца ад клубка́ — ни́тка тя́нется от клубка́;

стэп ~ну́ўся на дзяся́ткі кіламе́траў — степь тяну́лась на деся́тки киломе́тров;

рызі́на ~нецца — рези́на тя́нется;

хваро́ба ~нецца ўжо ме́сяц — боле́знь тя́нется уже́ ме́сяц;

у даро́зе час ве́льмі ~нецца — в доро́ге вре́мя о́чень тя́нется;

раслі́ны ~нуцца да со́нца — расте́ния тя́нутся к со́лнцу;

з ко́міна ~ну́ўся дымо́к — с трубы́ тяну́лся дымо́к;

2. (тащиться по земле) волочи́ться;

ле́йцы ~ну́ліся па зямлі́ — во́жжи волочи́лись по земле́;

3. (медленно двигаться) брести́, плести́сь, тащи́ться;

4. (двигаться, следовать друг за другом) тяну́ться;

~нуцца ба́ржы адна́ за адно́й — тя́нутся ба́ржи одна́ за друго́й;

5. страд. тяну́ться; тащи́ться; см. цягну́ць;

ц. ў хвасце́ — плести́сь в хвосте́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

припада́ть несов.

1. (приникать) прыпада́ць; (прижиматься) тулі́цца, прыту́львацца;

припада́ть к земле́ прыпада́ць да зямлі́;

припада́ть к груди́ прыпада́ць (тулі́цца, прыту́львацца) да грудзе́й;

припада́ть на коле́ни прыпада́ць на кале́ні;

2. разг. (прихрамывать) наку́льгваць, кульга́ць;

припада́ть на ле́вую но́гу наку́льгваць (кульга́ць) на ле́вую нагу́;

3. прост., уст. (болеть, недомогать) хварэ́ць; прыхво́рваць;

припада́ть к нога́м (к стопа́м) книжн., уст. кі́дацца ў но́гі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

убіва́цца несов.

1. (с трудом входить, проникать куда-л.) забира́ться; забива́ться;

2. (втыкаться) вонза́ться;

3. (о земле, дороге и т.п.) утрамбо́вываться, ука́тываться; ута́птываться;

4. разг. (в голову) втемя́шиваться;

5. разг. (проникать куда-л.) втира́ться, втёсываться;

1-6 см. убі́цца;

6. страд. вбива́ться, вкола́чиваться, вонза́ться; утрамбо́вываться, ука́тываться; ута́птываться; вда́лбливаться; убива́ться; тра́титься; см. убіва́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыхілі́цца сов.

1. пригну́ться, приклони́ться;

кве́ткі ~лі́ліся да до́лу — цветы́ пригну́лись (приклони́лись) к земле́;

2. (да чаго) прислони́ться (к чему);

п. да дрэ́ва — прислони́ться к де́реву;

3. (да каго, чаго) прижа́ться (к кому, чему), припа́сть (к кому, чему), прильну́ть (к кому, чему);

дзяўчы́нка ~лі́лася да сястры́ — де́вочка прижа́лась (припа́ла, прильну́ла) к сестре́;

4. (да каго) почу́вствовать расположе́ние (к кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цяга́цца несов.

1. (тянуться по земле) волочи́ться;

2. таска́ться, броди́ть;

3. скита́ться;

4. с чем-л. (носить с собой без надобности) таска́ться;

ц. з мяшко́м — таска́ться с мешко́м;

5. разг. (ухаживать) таска́ться; волочи́ться;

6. (соперничать, состязаться в чём-л.) тяга́ться;

дзе табе́ з ім ц.! — где тебе́ с ним тяга́ться!;

7. страд. таска́ться; волочи́ться; см. цяга́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)