Манты́лькі ’верхняя жаночая вопратка, накідка’ (Нас., Федар., 6). З польск. mantylka ’накідка, свабодны плашч, палярынка’, якое з mantyla ’тс’. Да манты́лья (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пілётка ’жаночая шапачка’ (ваўк., Сцяшк. Сл.). З польск. pilotka — першапачаткова ’шлем у лётчыкаў’; якое адпавядае бел. піло́тка (< рус. пилотка ад пилот ’лётчык’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рыдыкю́ль ’ручная жаночая сумачка’ (ТСБМ). У беларускую трапіла праз польскую або рускую з фр. ridicule, ням. Ridikül, у якія прыйшло з лац. reticulum.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Супо́льніца ’суполка, супольная работа’ (ТС, Юрч.), ’бравэрка’ (Сцяшк.), супо́льніца, супо́льнічка ’суцэльнае адзенне’ (Сцяц. Сл.), ’жаночая кашуля, сарочка’ (барыс., Сл. ПЗБ). Да супольны, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сак 1, ‑а, м.
Жаночая вопратка тыпу кароткага прасторнага паліто. [Тэкля] была апранута ў чыстую доўгую спадніцу і дабротны суконны сак. Краўчанка.
[Фр. sac.]
сак 2, ‑а, м.
Рыбалоўная снасць у выглядзе сеткі, нацягнутай на абруч. Шырока ўжываліся на Беларусі .. сеткавыя мяшкі, .. прывязаныя да абруча (сакі, падсакі). «Помнікі».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лату́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Абл.
1. Невялікая гліняная пасудзіна, місачка з загнутымі ўнутр краямі. Паліваная латушка. □ Па камандзе дзеда лыжкі бралі, з адной міскі ці латушкі чэрпалі. Калачынскі.
2. Жаночая світка. Шылі латушку з даматканага сукна, белага, чорнага або шэрага. «Помнікі».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Каро́тчык ’жаночая вопратка з сукна, шыецца кароткай, крыху ніжэй пояса’ (Вяльк., Мат. Маг.). Сама Дэфініцыя змяшчае этымалагічнае тлумачэнне (гл. кароткі). Суфікс ‑чык характэрны дЛи ўсх.-сДив. моў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мітэнка ’жаночая пальчатка без пальцаў’ (ТСБМ), рус. митенка ’скураная пальчатка’. З франц. mitaine ’тс’ (праз польск. mitenka), якое з нар.-лац. *medietāna ’раздзеленая пасярэдзіне’ (Фасмер, 2, 629).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Та́льма ’жаночая доўгая накідка без рукавоў’ (ТСБМ). Відаць, праз рускую мову ад уласнага імя Та́льма — прозвішча французскага акцёра Francois-Joseph Talma (ЕСУМ, 5, 510; Фасмер, 4, 16).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нажу́тка ’жакет’ (Жд. 1, Сцяшк. Сл.; Сл. ПЗБ), ’летнік з сівага даматканага сукна’ (навагр., Нар. сл.), ’безрукаўка’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк.). З польск. narzutka ’жаночая накідка’, ад narzucić ’накінуць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)