двухзме́нны, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца, выконваецца ў дзве змены; працягласцю ў дзве змены. Двухзменная работа. Двухзменны рабочы дзень. Двухзменныя заняткі ў школе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

два, двух, двум, двума́, (аб) двух, м. і н.; дзве, дзвюх, дзвюм, дзвюма́, (аб) дзвюх, ж., ліч. кольк.

Лік, лічба і колькасць 2.

Двойчы д. — чатыры.

Напісаць лічбу д.

Д. сярпы.

Дзве хвіліны.

За аднаго бітага двух нябітых даюць (прыказка).

◊

Бачыць на два аршыны пад зямлёй (разм., часта іран.) — адрознівацца вялікай праніклівасцю.

Ні два і ні паўтара (разм.) — пра што-н. няпэўнае.

Як двойчы два (чатыры) — бясспрэчна, зразумела, ясна.

|| парадк. другі́, -о́е, -а́я.

Д. год.

Д. па парадку.

Другога мая.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыле́ма, -ы, мн. -ы, -ле́м, ж.

1. Меркаванне, паводле якога прадмету прыпісваюцца дзве супярэчлівыя прыметы, якія выключаюць магчымасць трэцяй (спец.).

2. Становішча, пры якім выбар аднаго з двух супрацьлеглых рашэнняў аднолькава цяжкі.

Стаяць перад складанай дылемай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

руча́йка, -і, ДМ -а́нцы, мн. -і, -ча́нак, ж.

1. Верацяно з пражай.

Напрала дзве ручанкі.

2. Пучок валакна лёну або канапель.

Яе валасы нагадвалі ачэсаную ручанку лёну.

|| прым. руча́ечны, -ая, -ае і руча́йкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

двухкапе́ечны, ‑ая, ‑ае.

1. Вартасцю ў дзве капейкі. Двухкапеечная манета.

2. Коштам у дзве капейкі. Невялікая двухкапеечная царкоўная свечачка цьмяна асвятляла прыхожую. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здво́іць, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак., што.

1. Зрабіць што-н. двайным.

З. нітку.

2. Занава размясціць у страі ў дзве шарэнгі.

З. рады.

|| незак. здво́йваць, -аю, -аеш, -ае; наз. здво́йванне, -я, н.

|| наз. здвае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

двухгадзі́нны, ‑ая, ‑ае.

Працягласцю ў дзве гадзіны. Двухгадзінная прамова. // Разм. Які прыбывае (адбывае) ў дзве гадзіны па раскладу (пра поезд, параход і пад.). Двухгадзінны аўтобус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скі́ба, -ы, мн. -ы, скіб, ж.

1. Луста (звычайна хлеба).

Дзве скібы хлеба.

2. Пласт узаранай зямлі.

|| памянш. скі́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

|| памянш.-ласк. скі́бачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па́ра¹, -ы, мн. -ы, пар, ж.

1. Два аднародныя прадметы, якія выкарыстоўваюцца разам і складаюць цэлае.

П. рукавіц.

2. Дзве штукі чаго-н. (разм.).

П. куранят.

3. Запрэжка з двух коней.

Прыехаць на пары.

4. Дзве асобы, якія знаходзяцца, дзейнічаюць разам, аб’яднаныя чым-н. агульным.

Хадзіць парамі.

Пары танцораў.

Ён табе не п. (не падыходзіць).

5. Невялікая колькасць чаго-н.; некалькі (разм.).

Папрасіць на пару слоў (пагаварыць нядоўга). На пару хвілін.

◊

На пару (разм.) — разам, удваіх з кім-н.

|| памянш. па́рачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́лежаць, -жу, -жыш, -жыць; зак.

1. Пралежаць дастаткова часу пасля хваробы.

Не вылежаў хваробы да канца.

2. Прабыць у ляжачым становішчы пэўны час.

В. дзве гадзіны ў акопе.

3. Тое, што і вылежацца (у 2 знач.).

|| незак. выле́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)