тарыфікава́цца, ‑куюся, ‑куешся, ‑куецца; зак. і незак.

1. Прайсці (праходзіць) тарыфікацыю для ўстанаўлення велічыні аплаты працы (пра работніка).

2. толькі незак. Зал. да тарыфікаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вар’я́цкі, -ая, -ае.

1. Уласцівы вар’яту; такі, як у вар’ята.

В. смех.

Вар’яцкія вочы.

2. Прызначаны для вар’ята (разм.).

В. дом.

3. Крайне безразважлівы, дзікі.

Вар’яцкія ідэі, планы.

4. перан. Які характарызуецца крайняй ступенню праяўлення (па сіле, велічыні, напружанасці; разм.).

Вар’яцкая сіла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зні́зіць, зні́жу, зні́зіш, зні́зіць; зні́жаны; зак., каго-што.

1. Апусціць ніжэй, зменшыць вышыню (напр., палёту) чаго-н.

З. самалёт.

2. перан. Зрабіць ніжэйшым (па ступені, велічыні, інтэнсіўнасці і пад.).

З. сабекошт.

З. патрабаванні.

|| незак. зніжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. зніжэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

несувыме́рны, ‑ая, ‑ае.

У матэматыцы — які не мае агульнай меры з чым‑н. іншым, які не можа быць вымераны мерай чаго‑н. іншага. Несувымерныя велічыні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разме́рнасць, ‑і, ж.

У фізіцы — выраз, які паказвае, у колькі разоў зменіцца адзінка фізічнай велічыні пры змяненні адзінкі велічынь, прынятых у дадзенай сістэме за асноўныя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ураўня́льны, ‑ая, ‑ае.

Кніжн.

1. Які служыць для ўраўнавання чаго‑н. (велічыні, сілы і пад.). Ураўняльны прыбор.

2. Роўны, аднолькавы для ўсіх, многіх. Ураўняльны тарыф.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

флюктуі́раваць, ‑руе; незак.

Спец.

1. Дапускаць самаадвольныя выпадковыя адхіленні ад сярэдняга значэння якой‑н. велічыні.

2. Пералівацца (пра вадкасць, што сабралася ў якой‑н. поласці).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мале́сы ў выразе: у мале́сім часу ’у міг, у момант’ (Чуд.). Да малы́ (гл.). Пашырэнне асновы ‑ес‑ выражае паняцце малой велічыні, колькасці, але без дэмінутыўнай экспрэсіі, як ‑еньк‑ і да т. п. Параўн. і н.-луж. malsny ’хуткі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

магу́тны, -ая, -ае.

1. Вельмі вялікі, значны (па сіле, велічыні).

М. ўдар.

М. ўраган.

2. Які мае вялікую магутнасць (у 2 знач.).

М. рухавік.

3. Тоўсты, масіўны (пласт, слой).

М. пласт гліны.

4. 3 вялікімі вытворчымі і матэрыяльнымі магчымасцямі.

Магутная краіна.

|| наз. магу́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самаро́дак, -дка, мн. -дкі, -дкаў, м.

1. Рознай велічыні кавалкі металу (звычайна каштоўнага), якія сустракаюцца ў прыродзе ў хімічна чыстым выглядзе.

С. золата.

2. перан. Чалавек з прыроднымі здольнасцямі, якія выявіліся самастойна, без сістэматычнай адукацыі, выхавання.

Музыкант-с.

|| прым. самаро́дкавы, -ая, -ае.

Самародкавае золата.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)