Радзі́нка ’расліна, з дапамогай якой прыварожваюць каго-небудзь’ (Нар. Гом.). Суфіксальнае ўтварэнне ад род 1 (гл.), аднак, матывацыя непразрыстая.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́жаны ’родны’ (Нас.). Магчыма, уплыў польск. rodzony ’тс’, звычайна з прыстаўкамі ‑ро́джаны (напр., наро́джаны). Да род 1, радзіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ру́твіца ’род адна- і шматгадовых травяністых раслін і паўкустоў сямейства матыльковых’ (ТСБМ), ’расліна Lotus L.’ (Кіс.). Ад рута (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
раздзе́л м.
1. род. раздзе́лу (действие) разде́л;
р. маёмасці — разде́л иму́щества;
2. род. раздзе́ла (часть науки, сочинения, журнала и т.п.) отде́л;
3. род. раздзе́ла, см. глава́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́тлішча, ‑а, н.
Абл.
1. Месца жыхарства, сяліба. Самы старэйшы сын, Міця, радзіўся яшчэ на дзедавым котлішчы. Навуменка.
2. Род, сям’я. — А паганскі гэты Бераг хлопец; такі хуліган, такі абармот; ды ці ж хто ў Сілцах не ведае іх котлішча!?. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пясча́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Грызун, знешне падобны да пацука, які водзіцца ў пустынных стэпах, пустынях, на раўнінах з пясчанай і гліністай глебай.
2. Род травяністых раслін сямейства гваздзіковых, якія растуць на сухіх пясчаных месцах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вуця́ ’качаня’ (брагін., Ант., 246: «Пытай, маці, да ў шэрага вуцяці… Да шэрае вуця да й на моры начуе…»); параўн. укр. утя́, род. скл. утя́ти ’тс’ (але дзіцячае у́тя, род. скл. у́ти ’качка’), вутя́ (палес.), рус. утя́, ву́тя (бранск.) ’тс’. Відаць, архаізм; узыходзіць да прасл. *ǫws.
Ву́ця, род. скл. ву́ці дзіцячае ’качка’ (КЭС); параўн. укр. у́тя ’тс’. Хутчэй за ўсё трансфармаванае, згодна з асаблівасцямі ўтварэння т. зв. дзіцячых слоў (скарачэнне да двух кладоў, змякчэнне канцавых зычных, спецыяльная суфіксацыя і пад.), зыходнае слова тыпу ву́тва (ву́таўка), ву́тка (ву́тачка), вуцяня́ і пад.; параўн. ко́ця (< кот, коцік), ко́ся (< конь, конік) і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Басано́жкі ’род абутку’. У гаворкі слова прыйшло з літаратурнай мовы (гл. Сцяц. Нар., 152), у якую яно трапіла з рус.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кно́пка ’запінка, род цвічка з круглай шырокай плешкай’. Укр. кнопка, рус. кнопка ’тс’. Запазычанне з ням. Knopf (Фасмер, 2, 264).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вясту́н (род. вестуна́) м. ве́стник, провозве́стник, посла́нец
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)