Verbum

даручэ́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Справа, даручаная каму-н. для выканання.

Грамадскае д.

2. Дакумент, які дае права каму-н. дзейнічаць ад імя асобы, што выдала яго; даверанасць.

Атрымаць зарплату па даручэнні.

дру́жны, -ая, -ае.

1. Звязаны дружбай, узаемнай дапамогай, выручкай.

Д. калектыў.

Дружная сям’я.

2. Які адбываецца адначасова, сумесна, бурна.

Д. смех.

Дружныя апладысменты.

Дружная вясна.

Дружна (прысл.) узяцца за работу.

|| наз. дру́жнасць, -і, ж.

дыгра́ф, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Састаўны пісьмовы знак, які складаецца з дзвюх літар і ўжыв. для абазначэння на пісьме фанем і іх варыянтаў.

Беларускія дыграфы «дж» і «дз».

|| прым. дыгра́фны, -ая, -ае.

ні́ўхі, -аў, адз. ніўх, -а, м.

Народ, які жыве па ніжнім цячэнні ракі Амур і на востраве Сахалін (устарэлая назва — гілякі).

|| ж. ні́ўхка, -і, ДМ -хцы, мн. -і, -хак.

|| прым. ні́ўхскі, -ая, -ае.

нястры́мны, -ая, -ае.

1. Які немагчыма стрымаць, утрымаць.

Н. натоўп.

Н. смех.

2. Незвычайна моцны ў сваім праяўленні.

Нястрымнае жаданне працаваць.

3. Такі, што цяжка вытрымаць; нясцерпны, невыносны.

Н. боль.

|| наз. нястры́мнасць, -і, ж.

ой і ой-ой-о́й, выкл.

1. Выражае спалох, здзіўленне, боль.

2. Узмацняе слова, да якога прымыкае адно або разам з займеннымі словамі «як», «які» (разм.).

Жылося ой як цяжка.

Нялёгка было, ой нялёгка.

пазёр, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн., неадабр.).

Чалавек, які прымае позу (у 2 знач.), стараецца стварыць уражанне сваімі паводзінамі, знешнасцю.

|| ж. пазёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. пазёрскі, -ая, -ае.

ла́данка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Маленькі мяшочак з ладанам або амулетам, талісманам, які носяць на грудзях з мэтай засцерагчы сябе ад няшчасця.

2. Невялікая пасудзіна, у якой спальваюць ладан.

латынізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак. (кніжн.).

1. каго-што. Увесці (уводзіць) лацінскую мову і культуру ў пэўнае асяроддзе.

2. што. Замяніць (замяняць) які-н. алфавіт лацінскім.

|| наз. латыніза́цыя, -і, ж.

літарату́рны, -ая, -ае.

1. гл. літаратура.

2. Які адпавядае нормам літаратурнай мовы.

Л. стыль.

○

Літаратурная мова — унармаваная форма агульнанароднай мовы, пісьмовыя і вусныя нормы якой з’яўляюцца агульнаабавязковымі.

|| наз. літарату́рнасць, -і, ж. (да 2 знач.).