Verbum

каро́мысел, -сла, мн. -слы, -слаў, м.

1. Драўляная дуга з выемкамі або кручкамі на канцах для пераносу на плячах вёдзер з вадой і іншых грузаў.

2. Рычаг у некаторых механізмах, напр., у вагах.

◊

Дым каромыслам (разм.) — вялікае ажыўленне; шум, беспарадак.

ка́тарга, -і, ДМ -рзе, ж.

1. Цяжкія прымусовыя работы для зняволеных у турмах ці ў іншых месцах зняволення ўзмоцненага рэжыму.

Саслаць на катаргу.

2. перан. Пра цяжкую працу, невыноснае жыццё.

Не работа, а к.

|| прым. ка́таржны, -ая, -ае.

Катаржная праца.

каўчэ́г, -а, мн. -і, -аў, м.

1. У біблейскай міфалогіі: судна, у якім Ной выратаваў людзей і жывёл ад Сусветнага патопу.

2. У праваслаўнай царкве: скрынка для захоўвання некаторых асабліва каштоўных рэчаў; скарбонка.

|| прым. каўчэ́жны, -ая, -ае (да 2 знач.).

клёпка¹, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж.

Кожная асобная дошчачка для бакавых сценак бочкі і пад.

Клёпкі ў бочцы рассохліся.

◊

Клёпкі ў галаве не хапае (не стае) (разм., пагард.) — пра дурнаватага, з дзівацтвамі чалавека.

|| прым. клёпачны, -ая, -ае.

кні́жны, -ая, -ае.

1. гл. кніга.

2. Які апіраецца на веды з кніг, не падмацаваны жыццёвым вопытам.

Кніжныя веды.

3. Характэрны для пісьмовага літаратурнага тэксту, не ўласцівы жывой мове.

К. стыль.

|| наз. кні́жнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

серп, сярпа́, мн. сярпы́, сярпо́ў, м.

1. Сельскагаспадарчая ручная прылада ў выглядзе выгнутага дробна назубленага нажа для зрэзвання злакаў з кораня.

Назубіць с.

2. перан. Пра тое, што мае форму такога прадмета.

С. месяца (месяц у пачатковай або апошняй фазе).

сі́та, -а, М сі́це, мн. -ы, -аў, н.

Род рэшата (у 1 знач.) з густой сеткай для прасейвання або працэджвання чаго-н.

Прасеяць муку на с.

Працадзіць варыва на с.

|| памянш. сі́тца, -а, мн. -ы, -аў, н.

|| прым. сі́тавы, -ая, -ае.

скарбо́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Бляшанка, скрыначка з вузкай шчылінай для збірання і захоўвання грошай.

Ссыпаць манеты ў скарбонку.

2. Тое, што і скарбніца (у 2 знач.).

|| прым. скарбо́начны, -ая, -ае (да 1 знач.).

С. збор.

слуга́, -і́, ДМ слузе́, мн. слу́гі і (з ліч. 2, 3, 4) слугі́, слуг, м.

1. Работнік у доме для асабістых паслуг, прыслужвання (уст.).

Панскія слугі.

2. перан. Чалавек, які прысвяціў сябе цалкам служэнню каму-, чаму-н.

С. народа.

спіча́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Верхняя завостраная частка чаго-н.

С. яліны.

2. Вузкая высокая надбудова пірамідальнай або канічнай формы на будынку; шпіль.

С. касцёла.

3. Плоскае выгнутае шыла для пляцення лапцей.

Дзед спрытна трымаў с. у руцэ.